Het aantal digitale verwijzingen via eerstelijns platform ZorgDomein komt weliswaar weer op gang, maar er blijft sprake van een 'stuwmeer' aan uitgestelde zorg. Het aantal reguliere ziekenhuisverwijzingen is verdubbeld sinds eind maart. Dat blijkt uit cijfers van ZorgDomein over de eerste weken in april. Uit onderzoek van de patiëntenfederatie Nederland bleek onlangs al dat er veel zorgen bestaan over de impact van uitgestelde reguliere behandelingen.
Het stuwmeer van uitgestelde zorg neemt per week met 85.000 nieuwe verwijzingen toe, aldus ZorgDomein. Dit het platform voor gegevensuitwisseling door de meeste Nederlandse huisartsen gebruikt. Ook de verdubbeling van het aantal verwijzingen sinds eind maart houdt nog altijd in dat er 62 procent minder verwijzingen per dag zijn in vergelijking met dezelfde periode van 2019.
Sterke daling reguliere doorverwijzingen
Eind maart meldde het platform al op basis van realtime-informatie dat er een daling van 75 procent was in de reguliere doorverwijzingen van huisartsen. Dat betekende dat er maandelijks zo’n 450.000 reguliere zorgvragen uitgesteld werden. ZorgDomein stelde destijds dat het uitstellen van dergelijke grote aantallen behandelingen onvermijdelijk tot oplopende wachtlijsten zal leiden wanneer de coronacrisis bedwongen is.
De piek van het aantal corona-opnames lijkt wel achter ons te liggen. Steeds meer ziekenhuizen maken capaciteit vrij voor uitgestelde urgente zorg. Die capaciteit stelt ZorgDomein open voor huisartsen om patiënten naar toe te verwijzen. Ieder ziekenhuis geeft per behandeling aan wat de wachttijd is, welke selectiecriteria er gelden en welke praktische instructies er zijn voor de patiënt.
Achterstanden nemen toe
“We zien het herstel het snelst aantrekken bij de specialismen zoals cardiologie en neurologie", stelt Dick Gorris, CEO ZorgDomein. "Landelijk gezien was het aantal nieuwe verwijzingen voor cardiologie teruggelopen met -78 procent. Dit is momenteel -43 procent ten opzichte van 2019. Voor neurologie zien we een herstel van -83 procent naar -58 procent van het aantal nieuwe verwijzingen. De reguliere zorg komt nu dus op gang. Maar nog iedere dag nemen de achterstanden toe tot zo’n 85.000 nieuwe verwijzingen per week.”
Bovenstaande grafiek geeft de snelle, scherpe daling aan van het aantal reguliere doorverwijzingen.
ZorgDomein stelt met zowel huisartsen als ziekenhuizen samen te werken om de reguliere zorg weer op gang te brengen voor de patiënten waar langer wachten grote gezondheidsrisico’s oplevert. De organisatie geeft aan in gesprek te zijn met zorgprofessionals en organisaties over hoe de herstart van reguliere zorg in iedere regio ondersteund en versneld kan worden.
Grote impact uitgestelde zorg
Ondanks alle digitale initiatieven van de afgelopen maand wordt er volgens patiënten nog slechts weinig gebruikt gemaakt van beeldbellen, e-mail of instant messaging als alternatief voor fysieke afspraken. Dat bleek vorige week uit lopend onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland naar de impact van het coronavirus op reguliere en geplande zorg. Er is sprake van toenemende onrust over de impact van de sterk gedaalde zorg. Niet alleen van ziekenhuizen overigens, maar ook zorg van huisartsen, fysiotherapeuten, thuiszorg en mantelzorg.
Vorige week kwamen vier experts uit de gezondheidszorg dan ook met een notitie over het snel hervatten van de reguliere zorg. Er moet op dit punt straks slim gehandeld worden, zo stelden Najla van Veen-Mirzakhyl, Michèle van der Kemp, Lonneke van Reeuwijk en Fenna Heyning in de ne notitie ‘Constructieve Continuïteit van Zorg’.
“Extra handen voor de zorg heeft momenteel al 20.000 vrijwilligers opgeleverd. Maak hier ook gebruik van om deze tweede piek weg te werken. De samenwerking tussen de ziekenhuizen en andere zorginstellingen gaat hard nodig blijven. En maak gebruik van een nieuwe manier van digitale zorg, ook na de crisis”, aldus Fenna Heyning, directeur van STZ (Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen) tegenover Radio 1.
