Het Informatieberaad Zorg, een overlegorgaan van vertegenwoordigers van zorgverleners, patiënten, zorgverzekeraars en VWS, heeft XDS als standaard voor het digitaal uitwisselen van beelden en patiëntinformatie bekrachtigd als bouwsteen van het huidige informatiestelsel. De standaard biedt grote mogelijkheden voor bijvoorbeeld betere uitwisseling binnen regionale oncologienetwerken.
De XDS-standaard ondersteunt uitwisseling van medische documenten en beelden tussen zorginstellingen op een gestandaardiseerde infrastructuur. Leveranciers kunnen op basis van de in het XDS-profiel infrastructuren bouwen, die per definitie informatie kunnen uitwisselen met XDS infrastructuren van andere leveranciers.XDS als uitwisselingsstandaard is een zegen voor de oncologie waar state-of-the-art zorg voor patiënten steeds vaker in regionaal verband plaatsvindt,” meent prof. dr. Hans Nijman, hoogleraar gynaecologische oncologie en landelijk programmaleider van het Citrien-programma Naar regionale oncologienetwerken van de NFU en ZonMw. Vooral vanuit de oncologie is de afgelopen jaren de noodzaak voor het ‘digitaal uitwisselen van beelden en patiëntgegevens’ voor het voetlicht gebracht, met een pleidooi voor XDS als standaard.
XDS was en is daarom ook een hoofdthema in het programma Naar regionale oncologienetwerken. XDS is volgens het Informatieberaad Zorg de meest geschikte standaard om te garanderen dat alle betrokken zorgverleners tijdig, volledig, veilig en uniform geïnformeerd zijn. Nu en in de toekomst met respect voor vigerende wet- en regelgeving rondom bijvoorbeeld privacy. Ook andere specialismen moeten van XDS gaan profiteren, zoals cardiologie en acute zorg.
Citrien geeft push aan XDS
Om een aantal maatschappelijke uitdagingen op zorggebied als umc’s gezamenlijk aan te pakken, heeft (demissionair) minister Schippers van VWS het Citrienfonds ingesteld. Daarin is 25 miljoen euro beschikbaar voor de periode 2014 tot en met 2018. De koepelorganisatie van de umc's, de NFU, is verantwoordelijk voor de uitvoering van Citrien.Door het Citrien-programma is een grote push gegeven aan de algemene acceptatie van XDS als standaard voor gegevensuitwisseling. Tegelijkertijd startte het programma al in 2015 met praktische projecten in alle regio’s in Nederland waarbij XDS-wordt gebruikt als de standaard voor gegevens uitwisseling.
Verdere versnelling bleek mogelijk doordat regionale projectleiders ‘best practices’ telkens op landelijk niveau met elkaar delen. Zij werken aan een roadmap voor de volledige uitrol van XDS als standaard naar umc's, topklinische- en algemene ziekenhuizen in Nederland. Hierbij wordt afstemming gezocht met (landelijke) stakeholders. De ambitie is dat in 2025 voor de gehele 2e en 3e lijn in Nederland onderlinge beeld- en gegevensuitwisseling kan plaatsvinden op basis van de XDS standaard.
Digitaal uitwisselen belangrijke randvoorwaarde
“Het digitaal uitwisselen van beelden en patiëntgegevens is een randvoorwaarde voor het opzetten van de regionale oncologienetwerken, stelt hans Nijman. “Een regionaal oncologienetwerk heeft als kerndoel kwaliteit van zorg te bewerkstelligen voor de patiënten, om ervoor te zorgen dat iedere kankerpatiënt toegang heeft tot de best mogelijke zorg. Goede samenwerking tussen zorgverleners is hierbij essentieel en dat betekent ook dat je zorgvuldig en veilig informatie met elkaar uitwisselt als dat van belang is voor een goede behandeling. Die informatiebehoefte binnen het regionale oncologienetwerk gaat verder dan alleen de uitwisseling tussen ziekenhuizen. Ook patiënten, huisartsen, verpleeg- en verzorgingshuizen spelen hierbij een belangrijke rol.Over XDS
XDS staat voor Cross-enterprise Document Sharing, aldus een beschrijving op de website van Nictiz. XDS is een technisch profiel van IHE (Integrating the Healthcare Enterprise). Het IHE-XDS profiel bestaat sinds 2003 met als doel medische documenten en beelden tussen zorginstellingen te delen op een gestandaardiseerde infrastructuur. Meerdere leveranciers kunnen op basis van de in het XDS profiel XDS infrastructuren bouwen, die ook per definitie informatie kunnen uitwisselen met XDS infrastructuren van andere leveranciers.Een XDS infrastructuur is een generieke oplossing om documenten en beelden uit te wisselen. Het IHE-XDS profiel kan veel bestandsformaten uitwisselen zoals PDF, Word, JPG, HL7-CDA en DICOM. Momenteel wordt XDS vooral gebruikt voor digitale beelduitwisseling, maar in principe kan elk type bestand worden uitgewisseld (bijvoorbeeld ontslagbrieven, lab uitslagen, verslagen en beelden van aanvullende onderzoeken, beeldvormende onderzoeken, et cetera).
