De uitwisseling van patiëntgegevens gebeurt lang nog niet overal digitaal. In veel gevallen wordt nog gebruik gemaakt van DVD's. USB-sticks en zelfs fax of papier. Philips en Enovation zijn gestart met een initiatief om zogenoemde XDS-netwerken (Cross-enterprise Document Sharing) van ziekenhuizen te gaan koppelen. Daarmee kan het op landelijk niveau digitaal uitwisselen van patiëntgegevens gefaciliteerd worden.
De digitalisering van de uitwisseling van patiëntgegevens is een ontwikkeling die vooral ook ondersteund wordt door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Een groot deel van de Nederlandse ziekenhuizen hebben al een XDS-infrastructuur. Die infrastructuur maakt het mogelijk om gegevens digitaal, gestandaardiseerd en op een veilige manier uit te wisselen. Daarvoor is het wel noodzakelijk dat de betreffende XDS-netwerken van die ziekenhuizen aan elkaar gekoppeld zijn. Op regionaal worden deze XDS-netwerken door een aantal samenwerkende ziekenhuizen al gebruikt voor de digitale uitwisseling van patiëntgegevens.
Veilige digitale uitwisseling patiëntgegevens
Bij de uitwisseling van patiëntgegevens gaat het naast tekstdocumenten zoals gespreksverslagen of uitslagen van onderzoeken, ook over grotere documenten zoals röntgenfoto's, MRI-scans en andere medische beelden. Documenten die, wanneer ze gefaxed worden - als dat al mogelijk is - vaak niet meer bruikbaar zijn. Het uitwisselen van deze bestanden per post, op een USB-stick of andere gegevensdrager neemt de nodige beveiligings- en privacy-risico's met zich mee. Dat is op zich al reden genoeg om te kiezen voor digitale uitwisseling via een beveiligd netwerk.
Uit onderzoek van Philips en Enovation blijkt dat 80 procent van de Nederlandse ziekenhuizen de afgelopen jaren in een XDS-infrastructuur voor digitale uitwisseling van patiëntgegevens geïnvesteerd heeft. Het koppelen van de netwerken is een proces dat veel tijd vergt. Zo moeten er voor elke koppeling tussen ziekenhuizen een aantal (technische) afspraken gemaakt worden. Een geharmoniseerde werkwijze is hiervoor nog niet beschikbaar.
Philips en Enovation werken momenteel in een aantal fases aan een landelijke en uniforme technische koppeling. Eerst wordt een ‘proof of concept fase’ gestart om te bepalen welke technische afspraken gemaakt moeten worden om een koppeling tussen de onderlinge XDS-infrastructuren mogelijk te maken. In de tweede fase worden die afspraken publiekelijk beschikbaar gesteld. In de derde fase willen beide partijen die afspraken dan gaan inzetten deze om de ziekenhuizen te koppelen.
Coronacrisis vergroot noodzaak
De coronacrisis van de afgelopen maanden heeft het belang van digitale uitwisseling van patiëntgegevens nog verder benadrukt. Deels vanwege de contact beperkende maatregelen, maar vooral ook vanwege de vele verplaatsingen van patiënten tussen ziekenhuizen in heel Nederland.
“Samen met Enovation gaan we werken aan het versneld opschalen van landelijke data-uitwisseling, zodat ziekenhuizen die gebruik maken van een XDS-infrastructuur op een digitale manier patiëntgegevens landelijk kunnen uitwisselen. Met de steun van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaan we de komende tijd hard aan de slag om de digitale uitwisseling van patiëntgegevens landelijk op een veilige manier mogelijk te maken. Daarbij werken we samen met nationale initiatieven”, aldus Henk Valk, CEO van Philips Benelux.
“De behoefte om beter en meer informatie uit te wisselen wordt steeds sterker. Dit enerzijds gedreven door een groeiende druk op de gezondheidszorg en anderzijds door de COVID-19 crisis. We zijn daarom ook erg trots op het feit dat we deze stap voorwaarts kunnen zetten. Door als marktpartijen samen de handen ineen te slaan, kunnen we de landelijke uitwisseling echt versnellen. We kijken ernaar uit om hier de komende periode concreet invulling aan te geven", voegt Jeroen van Rijswijk, CEO van Enovation daaraan toe.
Bij het streven om naar de realisatie van de landelijke digitale uitwisseling van patiëntgegevens spelen landelijke en leverancier overstijgende initiatieven en voorzieningen een grote rol. Initiatieven zoals nationale toestemmingsvoorziening, eenheid van taal en het zorgadresboek, die ontwikkeld worden binnen programma's als Twiin en MITZ. Met de samenwerking willem Philips en Enovation actief meewerken aan het versnellen van deze initiatieven door de bestaande XDS-netwerken technisch te koppelen en de technische details openbaar te maken.
