In Nederland zijn concepten zoals ādementievriendelijke wijkenā en āleefcirkelsā – die mensen met dementie bewegingsvrijheid bieden – al vrij bekend. De wens om mensen met dementie te helpen zo vrij en veilig mogelijk te leven, is met komst van de Wet zorg & drang geleidelijk aan het evolueren naar een ander stadium van ontwikkeling. Vooralsnog tellen veel verpleeghuizen echter nog gesloten afdelingen. Deze transitie van een veilige zorgomgeving naar het āleven in veilige vrijheidā vraagt om het herzien en herinrichten van ons zorgverleningsproces.
Ondersteunen mensen met dementie
Sociale, ruimtelijke en technologische aspecten spelen hierbij een belangrijke rol. De ontwikkeling van technologieĆ«n die mensen met dementie ondersteunen in hun zelfredzaamheid, gaat razendsnel. Verschillende domeinen werken aan oplossingen die een balans bieden tussen vrijheid en veiligheid van mensen met dementie en daarmee verlaging van zorgdruk bij de zorgverlener en mantelzorger. Enkele technologieĆ«n op dit gebied worden al toegepast. Bijvoorbeeld een ātagā, gecombineerd met een GPS-tracker, die bepaalt waar een (verpleeghuis)bewoner mag gaan. Deze oplossing geeft een signaal af wanneer mensen buiten de vastgestelde ruimte komen, zodat ze opgehaald kunnen worden. Dit betreft vaak het vrij lopen in de eigen (groeps)woning, binnenterrein, gemeenschappelijke ruimten/ restaurant van de woonzorgomgeving en in enkele gevallen een stukje in de wijk.Tegengaan onvrijwillige zorg
Maar om de rechten van mensen met dementie als wijkbewoners te effectueren en āonvrijwillige zorgā tegen te gaan, is een integrale aanpak in verschillende woonzones nodig (Figuur 1). De grootste zone ā de wijk ā heeft geen vaste grenzen en is het moeilijkst te bewaken. Deel Academy ziet āempathische en zorgzameā wijken als een integrale oplossing. Onderzoekers en studenten van de Technische Universiteit Eindhoven hebben praktijkvoorbeelden verzameld en oplossingen bedacht om deze wijken op een senior- en zorgvriendelijke wijze vorm te geven. Deze oplossingen kunnen controlerend van aard zijn, of juist senioren met dementie āverleidenā tot een actievere levensstijl.- De eigen (groeps)woning.
- Binnenterrein.
- Gemeenschappelijke ruimten/ restaurant van de woonzorgomgeving.
- De wijk.