Sinds twee jaar biedt CWZ de behandeling occipitale neurostimulatie aan patiënten met chronische clusterhoofdpijn bij wie medicatie niet helpt. Sinds eind 2022 wordt hierbij een nieuwe batterij gebruikt. Deze is een stuk kleiner en - omdat deze in de bil van de patiënt wordt geplaatst - een stuk comfortabeler voor de patiënt. Dankzij deze innovatie is de behandeling van clusterhoofdpijn verder verbeterd.
Eind 2022 implanteerde neurochirurg Erkan Kurt voor het eerst de nieuwe Vanta neurostimulator bij patiënten met chronische clusterhoofdpijn. Deze batterij is comfortabeler voor de patiënt, heeft meer mogelijkheden en gaat langer mee. De eerste ervaringen met deze innovatieve optie zijn uitstekend. Neurostimulatie of neuromodulatie betekent het door middel van elektriciteit en/of stoffen (medicijnen) de werking van het zenuwstelsel beïnvloeden. De elektrische pulsjes die een stimulator op het ruggenmerg geeft, moeten ervoor zorgen dat iemand een pijnprikkel minder voelt. Dit kan een uitkomst zijn voor mensen met chronische pijn.
Batterij onderhuids in bil
Sinds twee jaar biedt CWZ de behandeling occipitale neurostimulatie aan patiënten met chronische clusterhoofdpijn bij wie medicatie niet helpt. Dankzij de vernieuwde batterij van de neurostimulator is de behandeling verder verbeterd. Tijdens de ingreep implanteert de neurochirurg twee elektroden onder de huid van het achterhoofd, vlak bij de linker en rechter achterhoofdzenuw. Deze elektroden worden via een verlengkabel verbonden met de batterij.
De batterij wordt door de neurochirurg onderhuids in de bil geplaatst. Verpleegkundig specialist Mieke Heitkamp: “De nieuw Vanta batterij is compacter dan zijn voorganger en heeft afgeronde hoeken. Daardoor ligt hij comfortabeler in het lichaam. Het gaat om een niet oplaadbare batterij die op een gegeven moment leeg is en dan vervangen moet worden. Hij gaat ondanks zijn verkleinde design circa vijftien procent langer mee dan zijn voorganger en is dus een stuk duurzamer.”
Chronische clusterhoofdpijn aanpakken
Het expertisecentrum hoofd- en aangezichtspijn van CWZ heeft zo’n 50 patiënten die deze behandeling krijgen. Jaarlijks komen er zo’n tien tot vijftien patiënten bij. De twee verpleegkundig specialisten, Suzanne Geerts en Mieke Heitkamp, werken hier. Geerts: “Chronische clusterhoofdpijn is een vrij zeldzame aandoening met meerdere extreme pijnaanvallen per dag. Dat heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven van de patiënt. Eerst schrijven we mensen medicatie voor. Als geen van de drie soorten medicijnen helpen, is neurostimulatie het laatste redmiddel. Maar deze behandeling is niet zo maar iets. Na de operatie zijn er gedurende enkele maanden strenge leefregels, om te voorkomen dat de elektroden verschuiven. En daarna mogen sommige sporten en activiteiten niet meer. Vaak wegen de voordelen toch zwaarder dan de nadelen.”
Verademing
Natascha Peters was de eerste die de nieuwe neurostimulator kreeg. Twee dagen later vertelt zij over haar ervaring. “Ik heb al twaalf jaar ’s nachts aanvallen van clusterhoofdpijn. Pijnsteken, flitsen, een ijzeren band om mijn hoofd. Je wilt met je hoofd door de muur heen en denkt alleen maar: dit moet ophouden! Als de aanval voorbij is, begint het na tien minuten opnieuw. ’s Ochtends ben ik helemaal uitgeput, maar je moet door voor je gezin. Andere behandelingen hielpen niet bij mij, daarom ben ik erg blij dat ik hiervoor in aanmerking kwam. De batterij in mijn bil voel ik niet als ik zit en het is fijn dat ik het apparaatje zelf kan bedienen. Ik merk nu al effect. Als ik de stimulator iets harder zet, heb ik minder hoofdpijn en de aanvallen waren vannacht korter dan voorheen. Misschien heb ik geluk en blijven ze in de toekomst helemaal weg. Het is een verademing!’
Neurostimulator met afstandsbediening
De dag na de implantatie ging Geerts langs bij mevrouw Peters om de stimulator in te stellen. “‘De hoogte van de stimulatie verschilt per patiënt. Geerts: “Soms hebben we meteen de goede instelling te pakken, bij anderen hebben we wat meer tijd nodig. We geven patiënten een afstandsbediening mee naar huis, waarmee ze de amplitude zelf kunnen beïnvloeden. De behandeling met neurostimulatie is echt een doorbraak voor mensen met deze ernstige vorm van hoofdpijn. Dankzij de behandeling pakken ze hun activiteiten weer op en kunnen ze weer anders in het leven staan.”
Internationaal onderzoek toont aan dat door stimulatie van de achterhoofdzenuw de pijngeleiding in de hersenen vermindert. Het aantal en de ernst van de hoofdpijnaanvallen nemen daardoor drastisch af. Sommige patiënten worden zelfs aanvalsvrij. Heitkamp: “Dat zien wij ook in CWZ. We hopen altijd dat de klachten met de helft afnemen. Het merendeel van de patiënten merkt direct al resultaat, alleen verschilt het per persoon hoeveel. Er zijn patiënten die eerst acht aanvallen per dag hadden en nu geen één meer. Bij anderen is er helaas minder effect.”