Het Isala ziekenhuis in Zwolle heeft als eerste ziekenhuis wereldwijd een vernieuwde, implanteerbare insulinepomp geplaatst bij een patiënt met diabetes type 1. De plaatsing markeert het begin van de internationale Phoenix-studie, waarin de werking en betrouwbaarheid van deze nieuwe generatie pomp – ontwikkeld door Medtronic – wordt onderzocht. Isala neemt als enige ziekenhuis in Nederland deel aan dit belangrijke onderzoek.
De studie richt zich op een specifieke groep patiënten voor wie conventionele therapieën zoals injecties of uitwendige insulinepompen niet toereikend zijn. Deze groep is klein – naar schatting slechts 40 mensen in Nederland – maar heeft te maken met ernstige regulatieproblemen en verhoogde risico’s op complicaties. Internist-endocrinoloog dr. Peter van Dijk, die het onderzoek leidt: “Voor deze patiënten is een alternatieve vorm van insulinetoediening van levensbelang. Als expertisecentrum zetten wij ons bewust in voor deze groep.”
Implanteerbare insulinepomp
Bij mensen met diabetes type 1 maakt het lichaam zelf geen insuline aan. Waar de meeste patiënten insuline toedienen via injecties of een externe pomp, is dit voor een kleine groep patiënten niet haalbaar. Zij reageren slecht op subcutane toediening of kampen met zeldzame insulineverwerkingsstoornissen. De vernieuwde implanteerbare pomp biedt voor deze groep een waardevol alternatief.
De pomp wordt onderhuids in de buikwand geplaatst en levert insuline direct in de buikholte af via een slangetje. Deze directe toedieningsvorm leidt tot betere opname, stabielere glucosewaarden en minder hormonale verstoringen. Ook neemt het aantal ziekenhuisopnames af en ervaren patiënten meer regie over hun gezondheid. “De kwaliteit van leven gaat er aantoonbaar op vooruit,” aldus Van Dijk.
Technologie met toekomstpotentieel
De pomp is een derde kleiner dan zijn voorganger, nauwkeuriger in dosering en bedienbaar via een app. Hoewel de koppeling met een glucosesensor nog ontbreekt, wordt dit als logische volgende stap gezien. Eerdere inzet van vergelijkbare pompen bij Isala was beperkt door leveringsproblemen, maar de Phoenix-studie biedt nu uitzicht op herintroductie en verdere doorontwikkeling.
Gary Dulak, Senior Director van het New Venture-programma van Medtronic, benadrukt het belang van deze ontwikkeling: “Voor mensen met deze zeldzame en moeilijk te behandelen vorm van diabetes is ons implanteerbare systeem van vitaal belang. Het biedt hen de continue behandeling die zij nodig hebben.”
De Phoenix-studie wordt uitgevoerd in meerdere centra wereldwijd. In totaal worden twintig patiënten geïncludeerd, waarvan drie in Isala. De studie duurt zes maanden en is bedoeld als opstap naar bredere certificering en beschikbaarheid van de pomp. Met deze primeur bevestigt Isala zijn rol als koploper in innovatieve diabeteszorg en laat het ziekenhuis zien hoe technologie direct bijdraagt aan betere en persoonlijkere zorg.
Ontwikkeling diabeteszorg
Er wordt wereldwijd veel onderzoek gedaan naar, en vooruitgang geboekt, technologische innovaties en oplossingen voor de behandeling van diabetes. Zo introduceerde het UMCG in 2020 de geavanceerde Tandem t:slim X2 insulinepomp. Deze slimme pomp werkt samen met een continue glucosemonitor (CGM) die real-time bloedsuikerwaarden meet en via een beveiligde verbinding naar de pomp stuurt. Het systeem past automatisch de insulinetoevoer aan, wat helpt bij het voorkomen van hypo's en bijdraagt aan een stabielere glucoseregulatie.
In de herfst van 2023 schreven we over de ontwikkeling van een innovatieve, implanteerbare ‘insulinefabriek’ door wetenschappers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT). Een innovatie die toen, en nog steeds, veel uitdagingen kent, maar uiteindelijk een doorbraak zou kunnen betekenen voor de behandeling van diabetes type 1.