Het kabinet investeert de komende jaren structureel in digitale zorg, zoals via de Stimuleringsregeling E-Health Thuis (SET) voor zorgaanbieders. Dat schrijft de regering-Rutte in een toelichting op de gisteren gepresenteerde Miljoenennota. Tijdens de crisis hebben digitale toepassingen hun waarde bewezen, zo stelt het kabinet. Voor de SET-regeling is dit jaar in totaal 77 miljoen euro beschikbaar. Verder moet werken in de zorg ondersteund worden met technologie. Zorgverzekeraars Nederland stelt in een reactie op de Miljoenennota meer nadruk op de inzet van digitale zorg en technologie te willen.
Oorspronkelijk was de SET-regeling bedoeld om ouderen en mensen met een chronische ziekte of beperking de mogelijkheid te bieden langer zelfstandig thuis te kunnen wonen. Digitale zorg heeft de afgelopen acht maanden, onder druk van de coronacrisis, een behoorlijk vlucht genomen. De gevolgen van COVID-19 waren, en zijn, met name groot bij ouderen, al dan niet lijdend aan een chronische ziekte. Om deze ouderen meer mogelijkheden te bieden voor behandelingen thuis, zijn eerder dit jaar speciaal hiervoor de COVID-19 en COVID-19 2.0 Stimuleringsregelingen E-health Thuis (SET) in het leven geroepen.
Beheersen coronacrisis
Toepassingen op het gebied van digitale zorg zijn sterk opgeschaald sinds maart, gefaciliteerd door tijdelijke regulering en financiering. Het kabinet zet ook de komende periode in op het beheersen van de coronacrisis, zo laat het in zijn toelichting over de zorgsector in de Miljoenennota weten. Het doel blijft om kwetsbare mensen te beschermen en de zorg niet te zwaar te belasten.
Dit en volgend jaar is er 6,7 miljard euro beschikbaar aan crisismaatregelen. Voor meer testcapaciteit is tot nu toe 650 miljoen euro uitgetrokken en komt komend jaar 350 miljoen euro beschikbaar. Er wordt 305 miljoen euro geïnvesteerd in meer IC-capaciteit. Voor vaccinontwikkeling is 700 miljoen euro gereserveerd. Voor de bonus van zorgmedewerkers is in 2020 en 2021 2,16 miljard euro beschikbaar.
Tegelijkertijd richt het kabinet zich op de toekomst van de zorg: meer focus op preventie en gezondheid, een betere organisatie van de zorg en meer ruimte voor vernieuwing en werkplezier. Komend jaar is er in totaal 92,7 miljard euro beschikbaar voor de zorg. Dat betreft behalve geld voor behandelingen en medicatie ook regelingen om werken in de zorg aantrekkelijker te maken, de jeugdzorg te versterken en het voorkomen van zorgkosten. Zo is er in 2021 12 miljoen euro extra beschikbaar om - vooral via gemeenten en lokale organisaties - het realiseren van de ambities van het Nationaal Preventieakkoord te versnellen. In 2022 stijgt dit naar 16 miljoen euro extra.
Werken in de zorg aantrekkelijker
Het kabinet wil het werken in de zorg aantrekkelijker maken zodat meer mensen kiezen om in de zorg te (blijven) werken: minder werkdruk, minder administratieve lasten, meer autonomie en meer zeggenschap, en een beter ontwikkel- en loopbaanperspectief. Los van de financiële waardering voor werknemers in de zorg ( de bonussen van respectievelijk 1.000 euro dit jaar en 500 euro in 2021) wil het kabinet werken in de zorg blijvend stimuleren. Dat staat in een Kamerbrief van 15 september.
De grote uitstroom en het hoge ziekteverzuim worden aangezwengeld door omstandigheden waarin het vak wordt uitgeoefend. Voorbeelden zijn het gebrek aan loopbaanmogelijkheden, gebrek aan uitdaging, niet tevreden met de manier van werken of de aansturing.
Inzet technologie voor zorgmedewerkers
Met onder meer het actieprogramma Werken in de Zorg richt het kabinet zich via een brede en regionale aanpak op drie actielijnen: meer kiezen voor de zorg; beter leren in de zorg; anders werken in de zorg. Bij dit laatste punt wordt ook de inzet van technologie of andere innovaties expliciet genoemd.
Dit actieprogramma wordt ook na 2021 voortgezet en er komen extra financiële middelen voor. Komend jaar gaat het om 20 miljoen euro extra. Dit is bovenop de middelen die al voor 2021 waren gereserveerd. Om de activiteiten ook na volgend jaar te kunnen voortzetten en intensiveren stelt het kabinet in 2022 80 miljoen euro beschikbaar en vanaf 2023 130 miljoen euro structureel.
Zorgverzekeraars: meer digitale zorg
In een eerste reactie op de Miljoenennota stelt Dirk Jan van den Berg, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland, dat Nederland hard aan de slag moet om ook de komende jaren de zorg voor alle Nederlanders toegankelijk te houden. “De zorg heeft dit jaar door de corona-uitbraak veel voor de kiezen gekregen. Maar de druk op onze gezondheidszorg zal de komende jaren vooral toenemen door meer vraag naar zorg, oplopende personeelstekorten en groeiende economische onzekerheid."
De zorgverzekeraars roepen een volgend kabinet op om, samen met de zorgsector, kritisch te kijken naar welke zorg echt nodig is en daarbij slimme keuzes te maken. Om de zorg voor iedereen beschikbaar te houden, moet de zorgsector over de grenzen van de zorgwetten heen samenwerken met het kabinet en de gemeenten en daarbij kritisch kijken hoe de zorg slimmer kan worden georganiseerd, stelt ZN. "Om de druk op de zorg te verminderen, moet geïnvesteerd worden in onder meer preventie, maatschappelijke ondersteuning, digitale zorg en arbeidsbesparende technologie. Dit zien we deels ook terug in de Miljoenennota.”
Stijging zorgpremies
Het kabinet rekent in de Miljoenennota op een stijging van de zorgpremies voor volgend jaar; verzekerden betalen vooral meer premie door verhoging van de salarissen in een aantal cao’s voor zorgverleners. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders maken samen (meerjarige) afspraken om de beschikbaarheid van de zorg voor alle Nederlanders te garanderen. Hierdoor lukt het zorgverzekeraars om de zorgpremie niet onnodig hard te laten stijgen.
De corona-uitbraak heeft veel gevraagd van zorgverleners. Ziekenhuizen en verpleeghuizen bijvoorbeeld hebben veel extra werk verzet en extra kosten gemaakt, terwijl bij andere zorgverleners de wachtkamer tijdelijk leeg was. Zorgverzekeraars zijn daarom direct na de corona-uitbraak met uitgebreide steunpakketten gekomen om financiële zekerheid te bieden aan de hele zorgsector. Naar verwachting zorgt de corona-uitbraak niet voor een extra premiestijging, maar dat dat is afhankelijk of we de komende maanden nieuwe uitbraken kunnen voorkomen. Uiterlijk 12 november stellen de zorgverzekeraars de zorgpremies voor 2021 vast.