Kunnen specialisten met een Deltascan een delier vroegtijdig aan zien komen? Dat is centrale vraag van een onderzoek dat wordt gedaan door Rijnstate in samenwerking met Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam, Reinier de Graaf in Delft en het Alrijne Ziekenhuis in Leiderdorp. Een delier komt met name voor bij oudere patiënten, vooral tijdens een ziekte of na een operatie. Na een heupfractuur krijgt ongeveer één op de vier van de patiënten te maken met een delier tijdens de opname.
EEG-scanner en deltagolven
Een delier kan zichtbaar zijn op een EEG (elektro-encefalogram). De Deltascan maakt hiervoor gebruik van een 1-kanaals EEG. Een delier is in zo’n EEG te herkennen aan vertraagde golven ofwel zogeheten deltagolven. De Deltascan bestaat uit een kleine strip met drie elektroden die op het hoofd van de patiënt geplaatst wordt. Een algoritme analyseert daarna real-time het EEG en zorgt voor een score die de kans op een delier aangeeft. De arts of verpleegkundige kan dit dan meteen vanaf de monitor aflezen. De monitor is in feite een mobiele EEG-scanner die veel tijd bespaart.
Onderzoek naar Deltascan op Geriatrische Traumatologie
Op de afdeling Geriatrische Traumatologie van Rijnstate doen Diana Taekema, klinisch geriater, en Tanja Reutelingsperger, AIOS geriatrie, wetenschappelijk onderzoek naar de Deltascan. Diana Taekema: “Hoe eerder we een delier opmerken, hoe sneller we op zoek kunnen naar de onderliggende oorzaak. Ook de behandeling kan dan eerder ingezet worden, bijvoorbeeld het vroegtijdiger behandelen van een infectie. Zo kunnen complicaties en een langere opname mogelijk voorkomen worden.”
Apathisch delier eerder vast te stellen
Patiënten met een delier vertonen vaak symptomen als angstig of onrustig zijn, moeite met concentratie of hallucineren. Maar met name het zogeheten apathisch delier wordt niet altijd snel herkend. Snelle diagnostiek is echter belangrijk om te voorkomen dat de klachten escaleren.
Tanja Reutelingsperger: “In de huidige situatie geeft een ervaren arts de klinische diagnose van een delier. Dit gebeurt op basis van lichamelijk onderzoek, maar wordt eventueel ook ondersteund door de zogenaamde DOS-score (Delirium Observatie Screening) die in Rijnstate door de verpleegkundige wordt ingevuld. Hierbij wordt aan de hand van een aantal vragen bekeken of er sprake kan zijn van een delier. Met dit onderzoek willen we nagaan of we met behulp van de Deltascan bij kwetsbare ouderen de delieren nog eerder kunnen opsporen.”
