De Brainport-regio Eindhoven krijgt voor het programma ‘Vitaal in Brainport’ financiering van het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS). Eerder dit jaar kreeg de regio hiervoor van de Topsector Life Sciences & Health al de GROZ-status. Doel van ‘Vitaal in Brainport’ is om een andere kijk te ontwikkelen op gezondheid, gezondheidszorg en welzijn. Hieruit moeten initiatieven voortkomen die de benodigde ingrijpende en duurzame veranderingen ondersteunen binnen het zorgstelsel, de samenleving en de financiering van zorg.
Health˜Holland is namens de Topsector Life Sciences & Health coördinator van een nieuwe aanpak voor gezondheid en zorg. De centrale missie dat Nederlanders in 2040 minstens vijf jaar langer in goede gezondheid leven en dat sociaaleconomische gezondheidsverschillen met 30 procent zijn afgenomen. Het GROZ-initiatief moet deze ambitie ondersteunen. GROZ is het omgekeerde van ZORG en staat voor het kantelen van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag, met Positieve Gezondheid als leidmotief.
Regionale coalities
Sinds 2020 werkt Health˜Holland 2020 intensief samen met enkele regio’s om de missies te realiseren en noemt deze regio’s ‘GROZzerdammen’. Burgers, gemeenten, zorg- en welzijnsinstellingen, kennis- en onderwijsinstellingen, zorgverzekeraars, werkgevers en ondernemers vormen een regionale coalitie binnen de GROZzerdam. Deze coalitie dient de uitgangspunten van GROZ te onderschrijven. De topsector ondersteunt de GROZzerdam en VWS stelt een subsidie beschikbaar.
Health˜Holland heeft de Brainport-regio uitgenodigd GROZzerdam te worden op basis van een succesvol wijkexperiment in de Eindhovense wijk de Achtse Barrier. Daar hebben de afgelopen acht jaar burgers, lokale professionals uit zorg en welzijn en regionale organisaties samengewerkt aan een vitale wijk met gezondere bewoners. Dat gebeurde met initiatieven zoals een digitaal Buurtplein, een (digitale) vitaliteitsmarkt, tal van activiteiten voor ouderen, kwetsbare mensen en jongeren en een effectmeting met een maatschappelijke businesscase.
Ontstaan Vitaal in Brainport
Op basis van de ervaringen in de Achtse Barrier is ‘Vitaal in Brainport’ ontstaan. De beweging ‘Vitaal in Brainport’ heeft sinds een half jaar de officiële status GROZzerdam, en heeft nu als eerste in Nederland VWS-financiering gekregen om eerdergenoemde missies te realiseren. Dit, samen met cofinanciering van de gemeenten Eindhoven en Son en Breugel is voldoende voor de kick-of van ‘Vitaal in Brainport’.
De komende jaren worden de Eindhovense wijken Tongelre en Woensel Oost en de gemeente Son en Breugel ondersteund om de best practice uit de Achtse Barrier, in co-creatie met burgers, lokale professionals, ondernemers en organisaties, door te vertalen naar deze wijken. Naast deze bottom-up wijkaanpak worden succesvolle lokale initiatieven, die passen in de beweging, aangeboden in de hele regio. Het eerste jaar zijn dat:
- Een aanbod aan bewoners om op een innovatieve en aantrekkelijke manier te werken aan hun eigen fitheid.
- Een aanbod van zorgvuldig geselecteerde digitale modules voor mentale gezondheid op een regionaal platform.
- Een preventief huisbezoek aan ouderen met als doel hun behoeften te matchen met een wijkgericht aanbod op maat, waardoor zij langer gezond kunnen blijven.
Ondersteunen GROZ
Recent hebben Coöperatie Slimmer Leven, GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’, GGD Brabant-Zuidoost en de gemeente Eindhoven het initiatief genomen om voor de Brainport-regio een akkoord te sluiten over een gezamenlijke visie, aanpak en afspraken ten aanzien van gezondheidsbevordering en preventie.
In de GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’ gaan de vier initiatiefnemers en hun coalitie een beweging op gang brengen om de missies van VWS te verwezenlijken. De coalitie heeft Coöperatie Slimmer Leven gevraagd om de rol van coördinator van de beweging op zich te nemen.
“Slimmer Leven formuleert namens haar 65 leden een gezamenlijke agenda om innovatie in te zorg te versnellen en op te schalen”, vertelt Marcel de Pender, directeur Coöperatie Slimmer Leven. “Leefstijl en leefomgeving hebben veel invloed op de gezondheid van mensen. Met de GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’ kunnen we dat de aandacht geven die het verdient.”
Permanente beweging
‘Vitaal in Brainport’ moet een grote en permanente beweging op gang brengen voor meer vitaliteit en gezondheid. Een beweging waar veel bewoners en organisaties mee gaan doen. Daarvoor is volgens de initiatiefnemers een passende regionale infrastructuur nodig die deze beweging ondersteunt. Om dit te realiseren, geven de kennisinstellingen, zorg- en welzijnsinstellingen en het bedrijfsleven invulling aan de vijf bouwstenen die GROZ centraal stelt.
Voor elke bouwsteen is binnen deze regionale coalitie een organisatie als trekker benoemd.
- WIJeindhoven, DOH, SGE en GGzE voor de bouwsteen ‘nieuwe manieren van samenwerken’.
- Fontys Hogescholen voor de bouwsteen ‘onderzoeken en leren van ervaringen’.
- De GGD voor ‘het monitoren van de effecten’.
- RZCC voor ‘het creëren van een passende ICT- en data infrastructuur’.
- De gemeente Eindhoven voor ‘het inzetten van experimentele financiering gericht op de goede prikkels’.
Meer initiatieven Brainport-regio
Er zijn meer initiatieven op het gebied van vitaliteit en gezondheid en de regio Eindhoven. Máxima MC en woningcorporatie Trudo bekrachtigden in juli hun samenwerking om op innovatieve wijze een bijdrage te leveren aan de vitaliteit en gezondheid van inwoners van de Brainport-regio Eindhoven. Met een convenant geven zij de eerder gestarte verkenning ‘Expeditie VitaalGezond‘ een vervolg. Onderdeel van het convenant is het uitvoeren van pilots in twee referentiewijken en het opzetten van een Experience Center op Strijp-S. De eerste projecten gaan vanaf september van start.
