Al vroeg in zijn promotietraject oogst orthopedisch arts Willemsen heel wat aandacht in de media met zijn driedimensionale werk. Zo was hij samen met patiënt Rick te gast bij Art Rooijakkers op RTL 4 om te vertellen over de ingewikkelde prothese die hij met zijn collega's had ontwikkeld en bij Rick geplaatst. Ook de 3D-geprinte metalen schedel van hond Iza baarde opzien.
Het werk van Koen Willemsen heeft de basis gelegd voor het 3D Lab van het UMC Utrecht. Dit state of the art lab behoort inmiddels tot de wereldtop en de promovendus is coördinator van de afdeling. Inmiddels profiteren plusminus 200 patiënten per jaar van de zorgtechnologie van het 3D Lab. Daar zitten vaak mensen bij die geen andere optie meer hadden, maar dankzij een complexe ingreep met een 3D-prothese toch weer verder konden.
Augmented reality & 3D zorgtechnologie
Een goed voorbeeld is Tijl (22) die al een ruim jaar met hevige chronische pijn in bed lag. De twee pinnen, die zijn door scoliose aangedane ruggengraat moesten verstevigen, waren eerder allebei gebroken. De eerste verlichting kreeg Tijl door twee nieuwe pinnen en een half jaar later kon orthopedisch chirurg Moyo Kruijt een op maat gemaakt implantaat inbrengen dat ontworpen was in het 3D Lab van het UMC Utrecht. Door nauwkeurige anatomische modellen kon het unieke implantaat ontworpen en gemaakt worden. In combinatie met 'augmented reality' was het daarnaast mogelijk dat arts Kruijt de operatie in detail kon voorbereiden. De operatie in mei 2021 was dan ook een succes. In de woorden van moeder Astrid: 'Tijl is weer terug. Hij kan weer lopen, scooter rijden en zelfs tennissen!”
Koen Willemsen gaat door met innoveren
Koen Willemsen gaat ondertussen druk door met innoveren op het gebied van 3D-zorgtechnologie. In het item met hond Iza kondigde hij al aan dat dergelijke implantaten ook bij mensen eraan zaten te komen en inmiddels worden er jaarlijks inderdaad meerdere geplaatst. Dat is te danken aan het 3D Lab dat Willemsen heeft opgezet en waar hij nu met een groot multidisciplinair team werkt.
“In dit lab kunnen chirurgen en andere specialisten binnenlopen om ingewikkelde casussen voor te leggen voor advies,” zegt Willemsen. “We denken met hen mee en maken anatomische modellen van de patiënt, ontwerpen en printen implantaten en helpen bij het oefenen van de operaties.” Zijn lijvige proefschrift vormt dus de basis van dit succesvolle lab. Bijzonder is dat er een brug is geslagen tussen experimenteel werk en toepassingen waar de patiënt écht wat aan heeft.
Kansen voor 3D zorgtechnologie
Het proefschrift van Koen Willemsens bestaat uit drie delen, waarbij het eerste gericht is op de kansen voor 3D-technologie in de zorg. Het tweede deel gaat over de vertaalslag van dat werk naar de kliniek, en het derde deel heeft tot doel om bewijs te verzamelen over de werkzaamheid bij patiënten. De promovendus vertelt: “Het is zonder meer bijzonder te noemen dat een relatief nieuwe ontwikkeling zo snel zo groot wordt. Het 3D Lab van UMC Utrecht is een van de leidende in Europa, en we krijgen dan ook nu al patiënten te zien die alleen wij kunnen helpen. Dit komt omdat wij in het UMC Utrecht het 3D Lab hebben opgezet volgens een speciaal kwaliteitsmanagementsysteem wat ons in staat stelt hoog-risicoproducten zoals medische implantaten te ontwikkelen. Iets wat maar enkele ziekenhuizen in de wereld kunnen zeggen.'
Mayo Clinic in VS
Na zijn promotie gaat Willemsen een maand in de leer bij collega's in de Mayo Clinic in de Verenigde Staten. Dat wordt informeel erkend als het beste ziekenhuis ter wereld, en is ook een van de weinige centra waar de 3D-zorgtechnologie verder is. 'Ik kan van hen leren hoe we nog betere anatomische modellen kunnen maken, maar ik breng ook kennis mee over implantaten maken die ze daar niet hebben.'
De kennis die Willemsen daar opdoet gaat het 3D Lab nog beter maken voor de patiënten nu, maar Willemsen denkt ook aan de verdere toekomst. “Ik probeer ook geneeskundestudenten en specialisten in opleiding meer in 3D te laten denken door ze er in de opleiding al mee kennis te laten maken. De praktijk verandert al, omdat we sneller een CT of MRI scan laten maken in plaats van een röntgenfoto. Dat zijn beelden van veel betere kwaliteit én in 3D. Het wordt de hoogste tijd om dat potentieel ten volle te benutten.”
