In het Amsterdam UMC, locatie VUmc, adviseren computers die gebruik maken van kunstmatige intelligentie (AI)-algoritmen artsen over het ontslag of overplaatsing van IC-patiënten. De computer berekent hoe groot de kans is dat een patiënt die overgeplaatst wordt opnieuw op de IC zal belanden of mogelijk overlijdt.
Die, met behulp van kunstmatige intelligentie tot stand gekomen, berekening neemt de arts mee in de overweging of een patiënt gezond genoeg is om naar een andere afdeling overgeplaatst te worden.
Het AI algoritme neemt zo'n 200 factoren mee in het advies. Daarbij zitten onder andere notities van het verplegend personeel en laboratoriumuitslagen. Per patiënt of ziektebeeld kunnen artsen zien wat de belangrijkste factoren zijn waarop het advies van de computer gebaseerd is, zo schrijft het NRC.
Gecomputeriseerde voorspellingen
In het Radboundumc in Nijmegen worden computers en data ingezet in een dataproject om aankomende gezondheidsproblemen, voordat ze zich voordoen, te voorspellen en zo te voorkomen. De computerresultaten worden onderdeel van het zorgprotocol. Zo moeten artsen volgens het nieuwe protocol de voorspellingen en alarmsignalen die de computer geeft verplicht onderzoeken.
Voor het project is een oude laboratoriumruimte ingericht als controlekamer. Daar wordt veel informatie van patiënten bijgehouden en gemonitord. Vooralsnog betreft het patiënten op twee verpleegafdelingen. Zij krijgen daarvoor een kastje om de pols en op het lichaam worden enkele sensoren geplakt. De informatie die verzameld wordt betreft onder andere de hartslag, temperatuur en ademhaling. Maar ook of een patiënt rechtop in bed zit of juist ligt.
In de data die zo verzameld wordt, zoekt de computer met behulp van algoritmes naar verbanden die kunnen wijzen op signalen voor een verandering, en dan met name verslechtering, van de gezondheid van een patiënt. Het verhogen van de hartslag of ademhalingsfrequentie bijvoorbeeld. Maar de computer speurt ook naar signalen van een bloedvergiftiging.
Het continu monotoren van patiënten op deze wijze heeft op de twee verpleegafdelingen in het Radboudumc al geleid tot een derde minder overplaatsingen naar de IC. In het vervolgtraject gaat onderzocht worden of met de gecomputeriseerde voorspellingen nog meer winst te behalen is.
Experimenteren met kunstmatige intelligentie
Er zijn meer ziekenhuizen die experimenteren en onderzoeken welke mogelijkheden kunstmatige intelligentie kan toevoegen aan de gezondheidszorg. Het LUMC ontwikkelt een spraakherkenningsysteem dat de klachten die een patiënt bespreekt herkent en uiteindelijk omzet in tekst die aan het EPD wordt toegevoegd. Pacmed, een databedrijf, ontwikkelde software helpt bij het inschatten van de kans op terugkeer van prostaatkanker na behandeling.
Andere voorbeelden waarbij AI ingezet wordt in de behandeling van patiënten zijn het automatisch reguleren van de beademing van IC-patiënten bij het Máxima MC en het diagnoseren van borstkanker. Maar, zo stelde Rianne Fijten in een eerder artikel, we moeten ondanks de veelbelovende ontwikkelingen wel voorzichtig zijn met voorspellingen die de gezondheid van een individu kunnen beïnvloeden. Net als mensen kan kunstmatige intelligentie fouten maken. Een verzameling gegevens kan foutieve of onvolledige data bevatten, waardoor de uitkomsten niet volledig waar zijn. Er zal daarom altijd een onzekerheidsmarge in zitten.
Dat is ook een punt dat in het NRC artikel aangestipt wordt. Wanneer gegevens niet goed ingevoerd worden, lijkt dat mogelijk tot een verkeerde conclusie. Daarom, zo zeggen experts, blijven de waarnemingen van artsen, in spreekkamers of aan het bed, minstens zo belangrijk. Kunstmatige intelligentie is een hulpmiddel, geen heilige graal.