Leefstijl sleutel tot succesvolle behandeling

22 maart 2023
leefstijl-1
Patiënt
Nieuws

Uit onderzoek en uit de klinische praktijk blijkt dat patiënten die fitter een operatie ingaan een grotere kans hebben op een goed en snel herstel, een kortere ziekenhuisopname en minder kans op complicaties. Voor de Stichting Beatrixoord Noord Nederland (BEANN) alle reden om 1,25 miljoen euro aan het UMCG te doneren om in de komende vijf jaar verschillende leefstijl- en onderzoeksprogramma’s mee te financieren.

BEANN is een goede doelenorganisatie die projecten steunt in Noord-Nederland voor mensen met een lichamelijke handicap, chronische ziekte of tuberculose. BEANN heeft nog eens 500.000 euro gereserveerd om eventueel na vijf jaar de programma’s, waarvoor nu een donatie aan het UMCG is gegeven, verder te kunnen helpen. Het verbeteren van de leefstijl van patiënten komt zowel ten goede aan de prehabilitatie - de patiënt fitter maken voor de operatie – maar ook ná een medische ingreep en bij behandelingen waarvoor geen operatie nodig is. Het kan bijvoorbeeld complicaties helpen tegen te gaan, arbeidsparticipatie versnellen en voorkomen dat mensen structureel van de gezondheidszorg gebruik moeten blijven maken.

Leefstijl

In het UMCG heeft men gedurende de afgelopen twee jaar al de nodige ervaring hiermee opgedaan en succesvol geëxperimenteerd met leefstijlinterventies in de zorg. Dankzij deze donatie is het nu mogelijk een stapje verder te gaan, bijvoorbeeld door prehabilitatietrajecten verder te ontwikkelen en door het opzetten van een leefstijlzorgloket.

Het voorschrijven van leefstijl als medicijn is op dit moment echter nog geen standaard onderdeel van de ziekenhuiszorg en wordt leefstijladvisering nog niet betaald door de zorgverzekeraar. Vorig jaar ontvingen NeLL en het LUMC een financiële ondersteuning ten behoeve van een virtuele leefstijlcoach.

Leefstijlzorgloket

In het UMCG worden patiënten die onder behandeling zijn van een medisch specialist, door hun eigen behandelend arts gescreend op drie factoren: overgewicht, inactiviteit en roken. Blijkt daaruit dat de leefstijl van de patiënt op één of meer onderdelen verbeterd kan worden in relatie tot het behandeldoel, dan kan de arts de patiënt verwijzen naar het leefstijlzorgloket in het UMCG.

Bij dit leefstijlzorgloket loopt een leefstijlzorgcoördinator samen met de patiënt de verschillende domeinen van de leefstijl na en wordt er gekeken welke interventie bij de patiënt past. Dit kan variëren van een eenmalig leefstijladvies tot een intensief begeleidingstraject.

Verschillende interventies behoren tot de mogelijkheden. Zoals een GLI (gecombineerde leefstijlinterventie), begeleiding bij het stoppen met roken of verwijzing naar een fysiotherapeut of diëtist. Overigens vindt de interventie niet in het ziekenhuis plaats en hoeft deze bovendien ook niet altijd door een zorgverlener te worden gegeven. Zo zou het nodig kunnen zijn dat de patiënt wordt aangeraden naar een wandelclub of sportschool te gaan. Bij voorkeur wordt verwezen naar bestaande regionale infrastructuren voor leefstijlverbetering.

Meerwaarde

Ten opzichte van eerdere experimenten met leefstijlinterventies is dan ook dat de interventie hierbij buiten het ziekenhuis plaatsvindt. Tegelijkertijd is de interventie wél onderdeel van de medische (keten)behandeling.

De leefstijldomeinen die aan de orde komen zijn bewegen, voeding, slaap, intoxicatie (roken/alcohol/middelen), mentaal welbevinden, sociaal netwerk en kwetsbaarheid.   In een gesprek worden deze in kaart gebracht en wordt er soms voor gekozen nog een aanvullend lichamelijk onderzoek of een conditietest te doen.

Het is uit allerlei onderzoeken naar dergelijke leefstijlinterventies gebleken dat een overgrote meerderheid van de patiënten de meerwaarde ziet van het verbeteren van de eigen leefstijl binnen een medische behandeling, en er graag mee aan de slag gaat. Daarmee wordt de autonomie en betrokkenheid van de patiënt bij de behandeling bovendien vergroot.

Vergoeding

Patiënten van het UMCG transplantatiecentrum kunnen in eerste instantie binnenkort van de afdelingen urologie en nefrologie verwezen worden naar het leefstijlzorgloket. Het streven is dat patiënten van álle UMCG-afdelingen in de komende jaren naar het loket verwezen kunnen worden en dat de leefstijlzorg uiteindelijk door de zorgverzekering vergoed gaat worden. 

Wetenschappelijk onderzoek

Met de donatie van de BEANN wordt naast leefstijlinterventies voor patiënten van het UMCG, ook wetenschappelijk onderzoek gefinancierd. Onderzoeksvoorstellen op gebied van revalidatie, TBC en leefstijl worden beoordeeld door de wetenschappelijke commissie van de Stichting BEANN. Tevens komen projecten vanuit UMCG Centrum voor Revalidatie in aanmerking voor financiering, zoals een projectleider voor de opzet en uitbouw van het wetenschappelijk kenniscentrum rond het centraal inspanningslaboratorium in Beatrixoord.