Een nieuwe, door wetenschappers van de Universiteit Maastricht, ontwikkelde microscopische techniek, maakt het mogelijk verschillende celtypen en de locatie in weefsels beter en preciezer in kaart te brengen. Met deze nieuwe technologie kunnen ziekteprocessen van bijvoorbeeld aderverkalking en kanker beter begrepen worden. De methode is in staat om tot vijftien verschillende celtypen tegelijkertijd in beeld te brengen.
Voor het onderscheiden van verschillende celtypen die inzicht kunnen geven in het ziekteproces, wordt al jaren gebruik gemaakt van microscopische beeldvoering. Met bestaande microscopische technieken kunnen zo maximaal vijf verschillende celtypen onderscheiden en in beeld gebracht worden. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van stoffen die de betreffende celtypen van een andere kleur voorzien. Deze nieuwe microscopische innovatie werkt, simpel gezegd, als een prisma.
Microscopische innovatie
Het onderscheiden van zo veel mogelijk verschillende celtypen is een belangrijke voorwaarde om de ontwikkeling van ziektes beter te kunnen begrijpen. Immers, bij veel ziekteprocessen zijn meerdere verschillende type cellen betrokken. Met de nieuwe microscopische techniek van de Universiteit Maastricht is het mogelijk om maximaal vijftien verschillende celtypen gelijktijdig in beeld te brengen.
De nieuwe microscopische techniek maakt daarvoor gebruik van multispectrale microscopie. Daarbij worden de cellen bekeken op dezelfde manier bekeken als licht dat door een prisma schijnt en alle kleuren van de regenboog toont. Met die techniek worden de verschillende cellen weergegeven als een unieke combinatie van verschillende kleuren. Onderzoekers en artsen beschikken hierdoor over veel meer en preciezere informatie over de celtypen waaruit een bepaald weefsel opgebouwd is.
Cell communities
De nieuwe methode is in staat om in het weefstel de locatie van elk celtype te bepalen. Daarnaast laat het ook zien welke celtypen zich in elkaars buurt bevinden, de zogenoemde cell communities. Het is bekend dat celtypen die dicht bij elkaar liggen, elkaar ook beïnvloeden. Een voorbeeld daarvan zijn ontstekingscellen. Wanneer die zich in het tumorweefsel bevinden, dan werken zij de afweer van tumorcellen tegen. Iets dat natuurlijk grote negatieve gevolgen kan hebben op het ziekteverloop.
“We kunnen nu onderzoeken hoe bepaalde celtypen met elkaar communiceren en of ze betrokken zijn bij het ziekteproces. “, vertelt Pieter Goossens, UM-onderzoeker (Experimentele Vasculaire Pathologie). Onderzoekers kunnen zo de moleculaire omgeving van de cellen en de invloed ervan op hun gedrag in kaart brengen. "Dat biedt aanknopingspunten voor medische behandeling”, aldus de onderzoeker. De eerste bevindingen van de nieuwe methode zijn inmiddels gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Cell Metabolism.
