De mondiale standaardisatiegroep voor ‘Brain-computer Interfaces’ is onlangs van start gegaan. Deze groep ontwikkelt ISO/IEC normen voor dit onderwerp en experts van over de gehele wereld kunnen hieraan meewerken. Nederlandse experts die willen deelnemen, kunnen zich vanaf nu hiervoor aanmelden, zo meldt het Nederlandse Normalisatie-instituut NEN.
Een ‘Brain-computer Interface’ (BCI) is een apparaat dat de signalen van de hersenen direct kan omzetten in een actie zoals het bedienen van software (bijvoorbeeld een tekstverwerker) of van apparaten (bijvoorbeeld een televisie). Met ‘Brain-computer Interfaces’ kunnen mensen direct vanuit hun hersenen communiceren met computers. De toepassingen zijn veelal bedoeld voor mensen die niet langer op normale wijze kunnen communiceren met hun omgeving, bijvoorbeeld na een ongeval of beroerte.
Standaardisatie BCI
De scope van deze internationale standaardisatiegroep is volgens het NEN: standaardisatie op het gebied van ‘Brain-computer Interfaces’ (BCI) voor informatietechnologie om communicatie en interactie tussen hersenen en computers mogelijk te maken die op verschillende gebieden is toe te passen.
In eerste instantie zal de groep experts zich richten op fundamentele standaarden zoals vocabulaire, zodat iedereen dezelfde taal spreekt. Verder adviseert de groep andere ISO/IEC-standaardisatiegroepen die BCI toepassen. Uitgesloten zijn normen voor menselijke implantaten en medische toepassingen (IEC, 2022).
Computer aansturen
Met een BCI is het al langer mogelijk om met hersenactiviteit een computer aan te sturen. De tot circa 2015 bestaande systemen werkten echter erg langzaam: het kon wel een minuut duren voor een kort woord geproduceerd is. Ook waren de systemen ze erg gevoelig voor storing, bijvoorbeeld door een losse elektrode of een spiertrekking.
Reden waarom er wereldwijd, waaronder in Nederland, al een aantal jaar gewerkt wordt aan de ontwikkeling van BCI's. Zo wonnen wetenschappers uit het Donders Instituut van de Radboud Universiteit en het Radboudumc eind 2016 de eerste prijs in de Assistive Technology Challenge van de International ALS Association en Prize4Life met hun BCI-toepassing. De onderzoekers kregen financiële steun om hun nieuwe methode, NoiseTag BCI, uit te werken tot praktisch product. Uit het Donders instituut ontstond later MindAffect, dat BCI-toepassingen op medisch gebied ontwikkelt.
Facebook-dochter Facebook Reality Labs zette in samenwerking met wetenschappers van de University of California in 2019 nieuwe stappen in het vertalen van gedachten van mensen via een BCI naar uitgesproken woorden. Het onderzoek was in eerste instantie bedoeld voor mensen die niet meer op een normale manier kunnen communiceren als gevolg van bijvoorbeeld een ongeval. Een ander Amerikaans tech-bedrijf, NeuraLink van miljardair Elon Musk, maakte dit jaar bekend Synchron te willen overnemen, dat werkt aan toepassingen om mensen met hun brein apparaten en applicaties aan te laten sturen.
Recente stappen
Eerder dit jaar kende subsidieprogramma Zwaartekracht subsidie toe aan (opnieuw Nijmeegs) BCI-onderzoek: The Dutch Brain Interfaces Initiative (21,9 miljoen euro, hoofdaanvrager: Radboud Universiteit Nijmegen). Onderzoekers van het UMC Utrecht Hersencentrum kondigden ongeveer tegelijkertijd aan een volledig implanteerbare Brain-Computer Interface (BCI)-technologie te willen ontwikkelen voor mensen met het locked-in-syndroom (LIS). De UMCU-onderzoekers voeren de leiding over het onderzoeksconsortium dat aan deze ontwikkeling gaat werken. Daarvoor hebben zij van de European Innovation Council een subsidie van bijna zes miljoen euro ontvangen.