Maastricht UMC+ (MUMC+) en Philips werken sinds enkele jaren samen om een ‘ICU van de toekomst’ vorm te geven. Philips zet hiervoor een voor de Europese markt ontwikkelde tele-IC oplossing in. Met een vergelijkbare tele-IC heeft Philips in de VS al zo'n 20 jaar ervaring opgedaan. Hiermee is het mogelijk om op afstand elke ICU-patiënt te monitoren en de juiste werklast toe te kennen. Ook is het met de vergaarde data mogelijk om beter te voorspellen welke patiënt wanneer weg kan van de IC, of juist dat er een groter kans is op een incident, zo vertelden Philips en MUMC+ tijdens een zijsessie op de ICT&health World Conference eerder deze maand.
“We zijn de afgelopen twee jaar samen met het MUMC+ bezig geweest met het op een andere manier inregelen van de IC-zorg om de huidige problematiek in dit segment van de ziekenhuiszorg aan te pakken”, stelde Frederique Beelen, EMR & Care Management Leader - Region Europe bij Philips. “Meer nog dan in de zorg als geheel merkt de IC-zorg een groeiend gebrek aan (gespecialiseerde) verpleegkundigen. Zeker met de verwachte groeiende zorgcomplexiteit voor een uitdijende groep ouderen is de huidige IC-zorg op termijn niet meer houdbaar.”
Ervaring in VS
In de VS heeft Philips in diverse ziekenhuizen ervaring opgedaan met een deels digitaal alternatief voor deze huidige IC-zorg. Deze tele IC-zorg omvat monitoring op afstand en software om data te verzamelen en tot nuttige informatie om te vormen. Verder is het mogelijk om op afstand specialistische expertise binnen te halen, kan de toewijzing van middelen geoptimaliseerd worden en de samenwerking tussen zorgnetwerken ondersteund, zo schetste Beelen.
“Daarnaast kan een tele-IC-platform zorgverleners ondersteunen met patiëntscores, trends en algoritmen. Dit kan helpen bij de besluitvorming over de behandeling, maar ook bij het beoordelen van de gezondheidsstatus van een patiënt door middel van analyse van patiëntgegevens.
“Wat we willen, is hetzelfde beeld op afstand creëren met een multi-monitoring setting als nu fysiek aan het bed”, stelde Beelen. “Zo heb je nog steeds ogen en oren op de patiënt, met daarnaast alle relevante info uit je EPD of PDMS, afhankelijk van de zorgsetting. Ook kun je eenvoudig een overzicht krijgen van diverse klinische scores, zoals de early warning score. Dit alles wordt als een schil om de huidige IC-infrastructuur heen gelegd, maar ontsluit ook data uit de medische infrastructuur die de patiënten omringt.”
Vergroten bereik zorgverlening
Op deze manier kunnen zorgteams in én tussen ziekenhuizen verbonden wordt, stelde Beelen, waarbij het bereik van zorgverlening vergroot wordt. Hieraan ten grondslag liggen vier use cases:
- Virtual surveillance: de zorg voor patiënten wordt gecoördineerd door zorgprofessionals op afstand.
- Virtual consultation: toegang tot ervaren specialisten voor electieve of acute ondersteuning
- Virtual nursing: ervaren zorgprofessionals bieden ondersteuning bij taken van zorgverleners aan de bedzijde.
- Enterprise monitoring: ondersteuning van afdelings- of organisatie-overstijgende zorg-op-afstand en samenwerkingen.
Beelen: “Als voordelen moeten deze use cases onder meer het terugdringen van administratieve lasten realiseren, maar ook het makkelijker begeleiden van patiënten van hoog naar laag acute zorg. Het bestaande zorgpersoneel wordt ontlast en kan effectiever ingezet worden. Het audiovisuele stuk van de tele-IC maakt communicatie bovendien makkelijker en intuïtiever, omdat je elkaar ziet en direct alle benodigde informatie voorhanden hebt.”
Een integrale zorgaanpak maakt het volgens Beelen bovendien mogelijk om makkelijker om te gaan met complexe zorgvraag, omdat diverse expertises op afstand – dus ook tussen ziekenhuizen – samengevoegd kunnen worden. Door samenwerking tussen afdelingen en ziekenhuizen te stimuleren, kun je bovendien het overplaatsen van patiënten voorkomen.
Sterk groeiende tekorten
Marielle Driessen, IC verpleegkundige MUMC+, benadrukte nog eens hoe ontzettend belangrijk het ontlasten en effectiever inzetten van schaars IC-personeel is. “Nu al hebben we duidelijke tekorten. In 2029 is de verwachting dat ROAZ Limburg in totaal 160 fte niet kunnen invullen, als we op de huidige wijze IC-zorg blijven leveren. Hoe kunnen we dan nog complexe zorg van goed niveau blijven leveren?” De inzet van een tele-IC maakt taakdifferentiatie mogelijk, waarbij minder complexe zorg kan worden uitgevoerd door zorgassistenten. Zo kunnen de gespecialiseerde verpleegkundigen zich concentreren op de meer complexe en kritieke patiëntenzorg.
“Zo zorgen we er samen voor dat de IC toekomstbestendig wordt”, voegde Priscilla Hanssen toe, Stafadviseur Intensive Care MUMC+. “Niet alleen met digitalisering, maar wel met ondersteuning hiervan. Denk aan interprofessionele samenwerking in ons ziekenhuis, gecombineerd met tele-IC oplossingen. Maar ook regionale tele IC-samenwerking waardoor ook kleinere ziekenhuizen de juiste IC-zorg kunnen blijven leveren. Uiteindelijk hopen we tot een regionaal overzicht te komen van de meest optimale patiëntspreiding op basis van de zorgzwaarte.”
Systeem moet dienend zijn
Duidelijk tijdens de pilot in het MUMC+ werd volgens Hanssen wel dat het systeem echt de professional moet dienen, niet andersom, iets dat namelijk een vrees van veel deelnemers aan de pilot bleek te zijn.” Ook zaten er nog wel wat kinderziekten in de oplossing, deels ook omdat je niet 1-op-1 kunt vertalen van de Amerikaanse naar de Nederlandse situatie. Maar, benadrukte Hanssen, de potentie is groot.
“Een enorm voordeel is onder meer dat zorgprofessionals niks meer zelf in hoeven te voeren of over te dragen, dat gebeurt automatisch. We breiden onze regionale samenwerking met partijen als het Sint Jans Gasthuis en het Laurentius ziekenhuis nu verder uit, met als streven uiteindelijk tot een echte regionale tele-IC te komen.”
