Nictiz: mijlpaal in Eenheid van Taal met vertaling Snomed

do 1 april 2021 - 08:00
Eenheid-van-Taal
Gegevensuitwisseling
Nieuws

Nictiz heeft op 31 maart een mijlpaal bereikt in het programma ‘Vertalen SNOMED’. In opdracht van het ministerie van VWS zijn 265.000 medische begrippen en synoniemen uit het internationale medisch terminologiestelsel SNOMED vertaald. Hiermee is volgens Nictiz een belangrijke stap gezet naar Eenheid van Taal: het principe dat zorgverleners, patiënten en computers uitgaan van dezelfde betekenis van een medisch begrip. Afgelopen november waren de meeste (ruim 225.000) termen al vertaald.

Het Informatieberaad Zorg heeft de internationale standaard SNOMED aangewezen als dé standaard voor Eenheid van Taal. Hij is gekoppeld aan nationale standaarden, zoals de Diagnose- en Verrichtingenthesaurus en NHG-tabellen. Hierdoor kan zorginformatie door zorgverleners in de eigen vaktaal vastgelegd en hergebruikt worden. Ook zijn patiëntvriendelijke termen toegevoegd. Die zorgen ervoor dat ook de patiënt begrijpt wat in het medisch dossier staat. Dit moet de communicatie tussen zorgverleners onderling en met patiënten verbeteren, bijvoorbeeld in zorgportalen.

Verbanden tussen medische begrippen

SNOMED legt daarnaast verbanden tussen medische begrippen. Dit biedt potentie voor datagedreven innovaties, zoals beslisondersteuning of Kunstmatige Intelligentie (AI). Het selecteren van een specifieke patiëntenpopulatie voor onderzoek behoort ook tot de mogelijkheden.

SNOMED.nl plaatje
Een voorbeeld van de werking van SNOMED.

Nu SNOMED beschikbaar is in het Nederlands, is volgens Nictiz een belangrijke stap gezet naar Eenheid van Taal. De volgende stap is om de standaard vaker te laten integreren met medische systemen, om het eenduidig vastleggen en uitwisselen nog beter te faciliteren. Hierbij biedt ook de onlangs gelanceerde Nationale Terminologieserver van Nictiz uitkomst. Daarmee kunnen systemen zonder extra inspanning gebruikmaken van meer (inter)nationale terminologieën en classificaties. De server maakt het bovendien gemakkelijker geregistreerde gegevens te delen en te hergebruiken.

https://youtu.be/V1jDqwG9kf4
Uitleg over Snomed en het belang ervan voor Eenheid van Taal.

Patiëntvriendelijke termen in Snomed

In november 2020 werd de tot dan toe nieuwste Nederlandse versie van SNOMED gepubliceerd. Hiermee waren ruim 225.000 medische termen in het Nederlands beschikbaar voor zorgverleners. Dit betekende dat het meest relevante deel van de 370.000 Engelstalige termen in het Nederlands beschikbaar waren. Los van de nieuwe Nederlandse termen, werden destijds ook ruim 2.250 patiëntvriendelijke termen toegevoegd. Het Terminologiecentrum van Nictiz beheert de standaard voor Nederland.

In opdracht van het ministerie van VWS is Nictiz eind 2017 begonnen met het project. Met SNOMED CT (Snomed) werden eind maart 2018 de eerste 10.000 vertalingen uit het project gepubliceerd. Programma’s voor gegevensuitwisseling zoals als Registratie aan de Bron, MedMij en VIPP gebruiken de vertalingen in de Zorginformatiebouwstenen (zibs) en de Basisgegevensset Zorg (BgZ).