Nieuw bestralingsalternatief voor operatie endeldarmkanker

15 maart 2022
endeldarm-foto-Catharina-Ziekenhuis
Innovatie
Nieuws

In het Catharina ziekenhuis is een alternatief beschikbaar voor het opereren van endeldarmkanker. Het gaat om een nieuwe bestralingstechniek met het apparaat de Papillon. In het geval er sprake is van kleinere tumoren in de endeldarm en ze niet zijn uitgezaaid, kan deze zeer gerichte bestralingstechniek een goede optie zijn. Ook voor mensen voor wie een operatie te zwaar is of die geen operatie meer willen, is bestraling met de Papillon een goed alternatief.

Dankzij een nieuw bestralingsapparaat, de Papillon, is het opereren van endeldarmkanker in het Catharina Ziekenhuis niet meer altijd nodig. De Papillon kan met name ingezet worden als de tumor in de endeldarm al kleiner is geworden door een voorbehandeling met chemotherapie en bestraling. Opereren is dan niet meer altijd nodig. Ook voor patiënten voor wie een operatie niet meer aan de orde is, kan de Papillon een uitkomst zijn.

Operatie endeldarm kanker ingrijpend

In Nederland krijgen ongeveer 4.500 mensen per jaar de diagnose endeldarmkanker. Radiotherapeut Jeltsje Cnossen: “Deze patiënten krijgen vaak eerst chemotherapie in combinatie met een aantal bestralingen. Wanneer de tumor na die behandeling niet volledig is verdwenen, moet de patiënt vaak een operatie ondergaan. Dat is heel ingrijpend. We kunnen de tumor nu ook met de Papillon bestralen waardoor een operatie niet altijd meer nodig is.”

Subsidie onderzoek complexe darmkanker

Samen met haar collega radiotherapeut dr. Jacqueline Theuws heeft zij de eerste patiënten inmiddels behandeld. Het Catharina Ziekenhuis is, na het Antoni van Leeuwenhoek (AvL) in Amsterdam, het tweede ziekenhuis in Nederland waar een behandeling met de Papillon mogelijk is. Het Catharina Ziekenhuis heeft 3 miljoen euro subsidie (ZonMw) gekregen voor wetenschappelijk onderzoek naar complexe darmkanker. Onderzoek en behandeling op de Papillon is een onderdeel van deze subsidie.

Alternatieven voor operaties

In de praktijk blijken steeds meer patiënten op zoek naar alternatieven voor een operatie. Papillon is dus zo’n alternatief, vooral in het geval van kleinere endeldarmtumoren die niet zijn uitgezaaid. Doorgaans zijn drie bestralingssessies van één minuut voldoende om het tumorweefsel volledig te laten verdwijnen. Jacqueline Theuws: “Bestraling met de Papillon is een vorm van contact brachytherapie. De tumor wordt heel direct bestraald. Het grote voordeel is dat je zeer lokaal kunt bestralen zonder schade aan de omliggende organen.”

https://www.youtube.com/watch?v=Y6HdlbS93VQ
Het nieuwe bestralingsapparaat die zijn intrede gedaan heeft bij het Catharina Ziekenhuis

Operatierobot

In de gevallen waar toch een operatie nodig is, kan dit in de praktijk met behulp van een robot. Het Catharina Ziekenhuis beschikt namelijk al sinds maart 2019 over een Da Vinci Xi operatierobot. Die werd tot begin 2020 met name ingezet voor complexe gynaecologische kankeroperaties en sinds juni 2020 kan deze ook ingezet worden voor het opereren van patiënten met darmkanker.