Een van de standaard methoden voor het opsporen van darmontstekingen is de colonoscopie. Daarbij wordt een camera anaal in het darmkanaal ingebracht. Niet bepaald het meest prettige onderzoek. Studenten van de TU/e werken aan een minder ingrijpende, en daardoor dus veel aangenamere, methode om darmontstekingen in een vroegtijdig stadium te ontdekken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een combinatie van een echoapparaat en veilige darmbacteriën.
Nederland telt zo'n 90.000 mensen die kampen met een chronische darmontsteking, ook bekend onder de verzamelnaam Inflammatory Bowel Disease (IBD). Op zich is de huidige methode voor IBD-diagnostiek, de welbekende colonoscopie, snel en effectief. Daar hangt wel een stevig prijskaartje aan. De direct gerelateerde kosten aan IBD worden geschat op zo’n 5 tot 6 miljoen euro per jaar, op Europees niveau. Kosten die gemaakt worden voor opnames en de colonoscopie zelf, maar ook de ambulante zorg, procedures, controle bezoeken en medicatie.
Voor de patiënten zelf is het echter een van de minder prettige onderzoeken. Niet alleen vanwege het inbrengen van een camera in het darmkanaal. Ook vanwege het feit dat zij dagen daarvoor al moeten vasten en laxeermiddelen moeten innemen, om de darmen leeg te maken, wordt als onprettig ervaren.
IBD-diagnostiek zonder camera
Het studententeam iGEM van de TU Eindhoven (TU/e) werkt nu aan een nieuwe methode voor IBD-diagnostiek die niet alleen eenvoudiger en goedkoper is, maar ook een heel stuk aangenamer voor de patiënten. IBDetection is een zogenoemde echografische detectiemethode. Daarmee kunnen de ontstekingen gedetecteerd worden met een combinatie van een echoapparaat en veilige darmbacteriën.
“Met IBDetection hebben we de darmbacterie E. coli zodanig aangepast dat ze gasbelletjes aanmaken als ze in aanraking komen met een zogeheten ontstekingsmarker - een eiwit dat in de darm aanwezig is als gevolg van de ontsteking”, vertelt Josephina Smits, teamlid van iGEM Eindhoven.
"Die gasbelletjes verlaten de bacteriën niet. Het is dus niet zo dat je hele darm opzwelt. Het daadwerkelijke meten gebeurt door twee echo’s kort na elkaar te maken en in de tussentijd met ultrageluid de belletjes in de bacteriën te laten knappen. Door de afbeeldingen van beide echo’s te vergelijken, zou je dan de locatie van de ontsteking zichtbaar kunnen maken", legt Smits uit.
iGEM Competitie
Het project van het TU/e studententeam vindt plaats binnen de wereldwijde iGEM Competitie. Daarbij worden studententeams gevraagd een bestaand mondiaal probleem op te lossen met synthetische biologie. Het team van de TU/e wordt begeleid door hoogleraar Maarten Merkx
“Het IGEM studententeam werkt over de grenzen van de huidige biomedische technologie. Het ontwikkelen van darmbacteriën als sensor om in een vroeg stadium darmontstekingen te detecteren met behulp van ultrasound is een compleet nieuwe manier van diagnostiek. Het is ongekend knap wat ze bewerkstelligen”, aldus de hoogleraar.
