Eind april 2023 is een nieuwe online calamiteitengids Toezicht bij Crisis uitgebracht voor toezichthouders in de zorg. Bijzonder is dat deze online versie voortdurend kan worden geactualiseerd. Het betreft hier de eerste hybride publicatie van NVTZ. De nieuwe publicatie bouwt verder op het document ‘Een calamiteit in uw Zorginstelling? Leidraad voor toezicht bij calamiteiten voor Raden van Toezicht in de zorg van de NVTZ.’
De nieuwe online calamiteitengids geeft de meest actuele info aan Raden van Toezicht omtrent de juiste handelingswijze bij een crisis. Het betreft concreet een korte schriftelijke handreiking, aangevuld met een dynamische webpagina. De calamiteitengids geeft aanbevelingen aan de RvT voor tal van mogelijke incidenten zoals een bestuurscrisis, een cyberattack, een integriteitscrises (fraude, machtsmisbruik, onveiligheid), datalekken of het uitvallen van stroom en internet. Al die thema’s zijn de laatste jaren helaas meerdere malen in de media ruimschoots voorbijgekomen.
Soorten crises
Op de website van NVTZ wordt toegelicht welke rol de RvT bij dit soort crises speelt: “Het is de bedoeling dat toezichthouders snel te kunnen inspelen op nieuwe inzichten rondom een geruchtmakende casus. Tevens is het goed om de gemeenschap van toezichthouders in de zorg te betrekken bij de uitwisseling van relevante voorbeelden en casuïstiek. Verder vindt de geïnteresseerde toezichthouder op de site van de NVTZ verdiepende publicaties, aansprekende rapportages en casuïstiekbeschrijvingen. Het doel van deze rapportage is om in kort bestek zicht te geven op de rol van de RvT bij een crisis. Duidelijk is dat de raad van bestuur primair verantwoordelijk is, maar dat ontslaat de RvT niet van zijn eigen rol en daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheden.”
Hybride calamiteitengids is actueel
Het blijkt volgens de gids vooral de kunst om als intern toezichthouder een bijdrage te leveren aan de balans tussen controle en beheersing enerzijds, en vertrouwen en improvisatie anderzijds. Naast zogeheten hard controls, zoals het op de agenda zetten van het toezicht op calamiteiten en het bespreken van actuele info hieromtrent met de raad van bestuur, is er in de nieuwe gids ook uitgebreid aandacht voor soft controls.
In kader van soft controls is het onder meer belangrijk om cultuuraspecten te bespreken. Maar ook is het zinvol om bijvoorbeeld in het profiel van een nieuw te werven bestuurder alvast de persoonskenmerken op te nemen, die een adequate leider nodig heeft in tijden van crisis. In de nieuwe hybride calamiteitengids staan nog veel meer nuttige aanbevelingen en hier vind je als toezichthouder nu dus ook de meest actuele inzichten omtrent dit thema.