De dalende investeringen door ziekenhuizen leggen een forse druk op de afspraken die dit jaar zijn gemaakt in het Hoofdlijnenakkoord. Dat stelt koepelorganisatie NVZ in haar jaarlijkse Brancherapport. Samen met de schaarste op de arbeidsmarkt en een beperkt financieel resultaat onderschrijft dit vooral ook de noodzaak om de zorg daadwerkelijk anders te organiseren.
Dat vergt ambitie en lef, stelt NVZ-voorzitter Yvonne van Rooij, maar vooral ook de financiële ruimte om te investeren in de randvoorwaarden die daarvoor nodig zijn. Investeringen in de digitalisering van de zorg zijn dan ook dringend noodzakelijk. Eenzelfde geluid liet de NVZ
ook horen in het brancherapport 'Ziekenhuiszorg in cijfers' een jaar eerder.
Investeringsniveau verder gedaald
Het investeringsniveau van de ziekenhuizen is verder gedaald, zo blijkt uit
het nieuwe rapport. De investeringen in materiële vaste activa (gebouwen en apparatuur) bedroegen 1,1 miljard euro in 2017. Dat is circa 350 miljoen euro minder dan in 2016 en is bijna een halvering ten opzichte van 2010. Het gemiddelde resultaat (als percentage van de omzet) bleef in 2017 beperkt tot 1,2 procent.
Van Rooy: "Dit is echt een zorg. We hebben in het
nieuwe hoofdlijnenakkoord afgesproken om de groei na vier jaar op 0 procent te zetten. We kunnen dit alleen bereiken als de ziekenhuizen in staat worden gesteld ook daadwerkelijk te investeren in het aanbieden van de juiste zorg op de juiste plaats." Daarvoor zijn investeringen nodig in de digitalisering van zorg. Dus investeren in ICT, e-health en procesinnovaties.
Het is niet de eerste keer dat de NVZ duidt op de problemen van minder geld uitgeven aan curatieve zorg en de noodzaak meer te investeren in digitalisering om dat doel te bereiken. In april riep Van Rooij het kabinet nog op
tot een realistische blik op de wens om 1,9 miljard euro op ziekenhuiszorg te besparen. Ook minister Bruno Bruins stelt
de noodzaak te zien van investeringen in digitalisering en e-health om de medisch-specialistische zorg betaalbaar te houden.
Digitale investeringen tegen personeelskrapte
Ook de personeelskrapte groeit en ook hiervoor zijn investeringen nodig om het tij te keren. Het aantal vacatures nam verder toe tot 8.300, iets hoger dan het niveau van de piek in 2008 - ongeveer 2,8 procent van het aantal FTE momenteel. Met name waren de vacatures en de personeelstekorten onder verpleegkundig en assisterend personeel moeilijk te vervullen. Dit vraagt om een innovatieve benadering van de arbeidsmarkt. Door te investeren in e-health (zoals monitoring-op-afstand binnen en buiten het ziekenhuis) en ICT (zoals interoperabele informatiesystemen, maar ook solide en veilige netwerkomgeving) moeten ziekenhuizen minder afhankelijk worden van de factor arbeid.
In 2016 werd 3,9 procent van de bruto loonsom van ziekenhuizen geïnvesteerd in opleiding en ontwikkeling van medewerkers, aldus het rapport van de NVZ. In 2015 was dit percentage 3,6%. Ongeveer de helft van de opleidingskosten werd gedekt door de subsidie Kwaliteitsimpuls Personeel Ziekenhuiszorg (KiPZ).
Groei aantal patiënten lager
Het aantal patiënten dat een algemeen ziekenhuis bezocht, steeg naar 8,28 miljoen (+0,3%). Dit is lager dan de verwachte stijging van het aantal patiënten door demografische ontwikkelingen, waaronder bevolkingsgroei en vergrijzing (+0,9%). Wel liepen de wachttijden in 2017 op. 61 procent van de patiënten kon in 2017 binnen vier weken terecht op de polikliniek, in 2016 was dit 69 procent.
Algemene ziekenhuizen behandelden in 2017 een groter aantal patiënten met gemiddeld een hogere complexiteit. Dit zijn vaak patiënten met meerdere aandoeningen tegelijk. Deze groep patiënten verblijven vaak langer dan gemiddeld in het ziekenhuis.
Lees ook het artikel: 'Honderden miljoen gaan in digitalisering ziekenhuizen zitten'.
Openingsmanifestatie van de e-healthweek 2019
Meer weten over hoe, waarmee en met wie de zorg haar toekomst implementeert? Bezoek dan op 21 januari 2019 de jaarlijkse ICT&health Openingsmanifestatie van de e-healthweek. Entreekaarten zijn gratis, dus wacht niet en meld u snel aan want op is op!
