OLVG wint innovatieprijs met pijn-app en gebruikt 3D-printing voor heupen

Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) heeft met zijn OLVG PIJN app de STZ-innovatiechallenge award gewonnen. De pijn-app werd donderdag 22 juni door een onafhankelijke jury als beste innovatie van 2017 gekozen, zo schrijft het OLVG op zijn website. In ander recent nieuwsbericht laat het ziekenhuis weten dat het voor het eerst in Nederland en 3D-geprinte plaat gebruikt bij een heupoperatie.

Met de nu bekroonde PIJN app kunnen patiënten straks op ieder moment aangeven wat de mate van pijn is na een operatie, aldus het OLVG. Artsen en verpleegkundigen kunnen vervolgens sneller ingrijpen bij pijn, terwijl patiënten zo meer controle moeten krijgen over hun herstelproces. Volgens de jury van de STZ Innovatie Challenge draagt de app van OLVG het meest bij aan patiëntenzorg en is deze geschikt voor een brede implementatie, ook in andere ziekenhuizen.

De STZ-innovatiechallenge is een initiatief van STZ (Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen). Deze vereniging bestaat uit 26 ziekenhuizen die samen werken aan betere patiëntenzorg in Nederland. Doordat de deelnemende ziekenhuizen de inzending van OLVG zelf als winnaar hebben gekozen, ontstaat de mogelijkheid om de PIJN app - na verdere ontwikkeling-  gemakkelijk op landelijk niveau te introduceren.

PIJN-app biedt patiënten meer regie

Hieronder volgt de volledige argumentatie van de jury:
‘De PIJN app geeft patiënten een ‘tool’ waarmee zij betrokken kunnen zijn bij de behandeling van pijn. De applicatie staat in verbinding met het eigen patiëntendossier en er is direct contact mogelijk met de verpleegkundige die gealarmeerd wordt wanneer de patiënt ernstige pijn aangeeft. Door goede postoperatieve pijnstilling kan het aantal complicaties na een operatie aanzienlijk gereduceerd worden.

De manier waarop nu echter pijn wordt gemeten, met een meetlatje door verpleegkundigen en artsen, werkt niet goed. Met de PIJN app kunnen patiënten zelf pijn registreren in het elektronisch patiënten dossier (EPD). Wanneer de patiënt ernstige pijn registreert, krijgt het pijnteam van de anesthesie een melding en kunnen zijn snel reageren met medicatie om de pijn te verlichten. De patiënt herstelt sneller én met minder complicaties.

3D-geprinte plaat

Eerder in juni liet het OLVG weten dat het voor het eerst in Nederland een 3D-geprinte plaat gebruikt heeft om een ‘afgegleden heupkop’ te corrigeren. Orthopedisch chirurg Melinda Witbreuk van OLVG Amsterdam plaatste het plaatje op de heupkop van een 13-jarige patiënt. Zo is de scheefstaande heup flink gecorrigeerd en kan het 13-jarige meisje straks beter lopen, is de verwachting.

Tijdens medische opleidingen wordt 3D-techniek al langere tijd ingezet. Zo kan er op ware schaal en in 3D worden geoefend. Het daadwerkelijk plaatsen van 3D-geprint materiaal is echter nieuw voor dit type operatie.

Beter corrigeren

 ‘Met de 3D-print van de heup was het mogelijk om voor de operatie een plaat te maken die precies bij deze heupkop past. Hiermee konden we de heup beter corrigeren en staat het been van de patiënt een stuk rechter. Een verbetering in vergelijking met de gangbare methode’, zo licht dr. Melinda Witbreuk van het OLVG toe.

Tot nu toe werden operaties aan de heupkop ‘op het oog’ uitgevoerd. Met een 2D-röntgenfoto werd bekeken waar de correctie moest plaatsvinden. De heup werd vervolgens gecorrigeerd met een standaard plaat. Sinds enkele jaren gebruiken orthopeden een 3D-CT-scan voor een betere pre- en operatieve planning.

Model in 3D van heup

In de voorbereiding op de operatie met de op maat geprinte plaat heeft kinderorthopeed Melinda Witbreuk een 3D-geprint model van de heup laten maken via het 3D- innovation lab in het VUmc. Zo kon er een exact passende plaat voor een zo optimaal mogelijke correctie worden gemaakt. Ook de titanium plaat voor de correctie komt uit een 3D-printer.

Het OLVG is verbonden aan het Kinder Orthopedisch Centrum Amsterdam (KOCA), een samenwerkingsverband van acht kinderorthopeden in OLVG, VUmc en AMC.

Dr. Melinda Witbreuk promoveerde op de afgegleden heupkop. Ze is voorzitter van de werkgroep kinderorthopedie en is actief bij de Europese kinderorthopedische vereniging betrokken.