Onderzoek met digitale gegevensverzameling bij slaapapneu

vr 23 mei 2025 - 07:01
Data
Nieuws

De ApneuVereniging, het Zaans Medisch Centrum (ZMC) en TNO starten in mei een onderzoek naar slaapapneu. Onderzocht wordt welke gezondheidsgegevens er relevant zijn om te monitoren bij patiënten met slaapapneu. Bij mensen met slaapapneu gaat de luchtweg tijdens het slapen soms (gedeeltelijk) dicht. Daardoor stopt de ademhaling even en worden ze steeds wakker om weer adem te halen. Dit zorgt voor klachten zoals vermoeidheid, slechte concentratie en hoofdpijn in de ochtend.

Bij de huidige behandelingen tegen slaapapneu krijgen mensen vaak een beademingsapparaat (CPAP) of een beugel die de kaak naar voren duwt. Maar er worden te weinig gegevens verzameld om te controleren of die behandelingen wel goed werken. Dat maakt dat veel patiënten onzeker zijn over hun gezondheid, vooral als ze klachten blijven houden. Meer gegevens kunnen patiënten en zorgverleners helpen slaapapneu beter te begrijpen en mogelijk de behandeling op tijd aan te passen.

Data verzamelen met wearables

Het nieuwe onderzoek wil daarin verandering in brengen. Nina Haring, onderzoeker bij TNO, zegt hierover: “Volgens ons is het logisch om deze gegevens op een digitale manier te verzamelen. Wearables, zoals smartwatches, bieden de mogelijkheid om over langere tijd en op een niet ingrijpende manier data te verzamelen.” De deelnemende patiënten worden daarom zowel tijdens de diagnosestelling als gedurende de eerste twee maanden van hun behandeling intensief gevolgd. Haring vertelt dat dit gebeurt via vragenlijsten, het dragen van een polsbandje en het slapen op een geavanceerde slaapmat onder hun eigen matras.

Volgens KNO-arts Jan Rombout worden er door het onderzoek nieuwe biomarkers (meetbare factoren) ontdekt. Die nieuwe biomarkers geven volgens hem beter inzicht in slaap en slaapapneu dan de huidige metingen. Daarmee kunnen ze bepalen of de behandeling ook echt een verbetering is.

Actieve betrokkenheid patiënt

Wat dit onderzoek bijzonder maakt, is de actieve betrokkenheid van de patiënten. Zij leveren niet alleen digitale data, maar delen ook hun persoonlijke ervaringen tijdens het onderzoek. Tom Dekker vertelt dat als ervaringsdeskundige ze inzichten brengen die behandelaren niet hebben. En gezondheidswetenschapper en medisch voorlichter bij de Nederlandse ApeuVereniging zegt daarop dat het een nieuwe stap betekent waarin in het onderzoek de patiënt een duidelijkere stem krijgt.

Vorig jaar september kondigde Apple al aan dat de Apple Watch slaapapneu kan detecteren. Die is in staat om bewegingen in de pols te detecteren die samenhangen met onderbrekingen van normale ademhalingspatronen tijdens de slaap. De smartwatch zal de gegevens elke 30 dagen analyseren en gebruikers waarschuwen als er consistente tekenen zijn van matige tot ernstige slaapapneu.

In 2023 startte het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) in Nijmegen met het implanteren van een tongzenuwstimulator bij patiënten met obstructief slaapapneu (OSA). Deze innovatieve behandeling is bedoeld voor mensen bij wie traditionele methoden, zoals het gebruik van een CPAP-masker, niet effectief zijn. De stimulator geeft lichte elektrische impulsen aan de tongzenuw, waardoor ademstops tijdens de slaap worden voorkomen.