Er is, ook na meer dan driekwart jaar, nog veel onduidelijkheid over de verspreiding van het coronavirus door aerosolen in de buitenlucht. Mede daarom zijn veel sportaccommodaties nog altijd dicht. Een groep wetenschappers, onder leiding van de TU/e, is een onderzoek gestart naar de verspreiding van aerosolen in sportaccommodaties. De Johan Cruijff ArenA, de Maasport Sport en Evenementen en sportcentra CTO Papendal en Den Haag, zijn de testlocaties.
Het coronavirus verspreid zich in ieder geval via druppelspray en, indirect, via geïnfecteerde oppervlakten. De overdracht van het virus door aerosolen is aannemelijk, maar er is nog veel onzekerheid. Dat geldt overigens ook voor de verspreiding in binnenruimtes en de vraag of luchtreinigingsystemen uitkomst kunnen bieden.
Aerosolen zijn kleine speekseldruppeltjes die 'rondzweven' en veel minder snel naar de grond zakken of wegwaaien. De residu's van deze kleine speekseldruppeltjes kunnen lange tijd in de lucht blijven en veel verder dan anderhalve meter rijken. Dat zou kunnen betekenen dat sporters en toeschouwers in een stadion of sporthal een coronabesmetting kunnen oplopen door deze aerosolen.
Onderzoek naar aerosolen
De metingen die voor dit onderzoek in de Johan Cruijff worden uitgevoerd met behulp van kunstmatige aerosolgeneratoren op de tribunes. Tijdens die metingen zal er in eerste instantie geen publiek aanwezig zijn. De generatoren zullen de aerosolen verspreiden op de manier zoals dat ook door enthousiaste, roepende en zingende, supporters gedaan zou worden. Met behulp van 184 sensoren die de aerosoldeeltjes 'opvangen' moet inzicht gekregen worden in de verspreiding van deze aerosolen.
Om te onderzoeken of, en hoe, aerosolen uit de lucht in stadions gefilterd kunnen worden, zullen in het tweede deel van het onderzoek grootschalige luchtreinigingssystemen worden ingezet die naast de zitrijen geplaatst worden. Deze systemen combineren koud plasma, glasvezel, elektrostatische neerslag en actieve koolstof. Als de onderzoekers daarvoor toestemming krijgen, dan willen ze het onderzoek daarna ook met echt publiek gaan uitvoeren.
De onderzoekers richten zich naast de verspreiding van aerosolen ook op andere gebieden:
- de levensvatbaarheid en overlevingskansen van het virus in aerosolen
- het infectierisico
- de overdracht door grote druppelspray versus aërosolinhalatie
- de opbouw en verwijdering van aërosolconcentraties in sportaccommodaties
- de beweging van grote toeschouwersmassa's in en rondom de accommodaties
Methodiek voor risicoanalyse
Uiteindelijk wordt een algemene methodiek voor risicoanalyse ontwikkeld om overheden en sportorganisaties te helpen richtlijnen en protocollen verder te verfijnen. De eerste resultaten van het onderzoek worden begin 2021 verwacht.
Het onderzoeksproject wordt uitgevoerd in samenwerking met Leids Universitair Medisch Centrum, Universiteit Utrecht, de Johannes Kepler Universiteit in Linz, PlasmaMade, GO2Sure en de testlocaties Johan Cruijff ArenA, Maaspoort Sport en Evenementen via Heroes Den Bosch en de topsportcentra CTO Papendal en CTO Den Haag.
