Huisartsen zijn in 2023 er wel aan gewend dat patiënten hun dossiers online in kunnen zien. Vanaf 2020 zijn huisartsenpraktijken namelijk wettelijk verplicht om online inzage aan te bieden en in 2023 biedt vrijwel elke praktijk, 98%, deze mogelijkheid aan.
Wennen aan online inzage
Patiënten maken intensief gebruik van de mogelijkheid tot online inzage en dit leidde in eerste instantie niet tot breed gedeelde, positieve ervaringen. Een deel van de praktijken ondervond een toenemende werkbelasting door online inzage. Ook vonden lang niet alle praktijken dat de kwaliteit van dossiervorming en consultvoering verbeterde. In 2021 en 2022 blijken echter steeds meer praktijken neutraal of positief over deze digitale mogelijkheid.
Ook geeft een groter deel dan in 2020 aan dat de kwaliteit van dossiervorming en consultvoering hierdoor gelijk is gebleven of is toegenomen, blijkt uit het onderzoek van het Nivel. Het Nivel voerde tussen 2020 en 2022, samen met IQ Healthcare en de Universiteit Maastricht, het begeleidende onderzoek uit voor het zogeheten OPEN-programma. Het Nivel zette hiervoor in 2020, 2021 en 2022 een enquête uit onder zo’n 4.000 huisartsenpraktijken in Nederland, die deelnemen aan Nivel Beroepenregistraties in de Gezondheidszorg.
Hogere werkdruk
Uit het onderzoek blijkt echter óók dat de extra werkdruk die gemeld werd in 2020 ten gevolge van online inzagen, ook in 2023 nog steeds een bron van zorg is in huisartsenpraktijken. Door de online inzage ontstaan veel vragen bij de patiënten, die ze vervolgens begrijpelijkerwijs aan betrokken zorgprofessionals gaan stellen.
Het onderzoek licht die toenemende werkdruk als volgt toe: ‘Een van de opvallende gevolgen van online inzage is dat steeds meer huisartsenpraktijken (meer dan de helft in 2022) aangeven dat hierdoor het aantal e-consulten is toegenomen. Bovendien worden steeds meer huisartsenpraktijken benaderd over uitslagen van diagnostisch onderzoek, episodelijsten en medicatielijsten naar aanleiding van online inzage.’
‘Patiënten nemen ook steeds vaker contact op over hoe zij in praktische zin online inzage moeten gebruiken. Dit verhoogt de ervaren werkbelasting in de praktijk, maar daar staat tegenover dat na twee jaar praktijkhouders en praktijkmanagers neutraal of overwegend positief zijn over online inzage. Ook geeft een groot deel aan dat de begrijpelijkheid, actualiteit en volledigheid van de dossiers is toegenomen.’
Onderzoek in opdracht van OPEN
Het onderzoek van Nivel is uitgevoerd in opdracht van OPEN, een driejarig, door het ministerie van VWS gesubsidieerd programma van de huisartsenorganisaties InEen, de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Het heeft als doel huisartsenpraktijken te helpen bij het veilig online delen van medische gegevens met hun patiënten.
Het is inmiddels drie en een half jaar geleden dat OPEN van start ging. Het betreft hier het digitale programma dat huisartsen ondersteunt bij het beschikbaar maken van het patiëntendossier voor digitale inzage via een patiënten portaal of een Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO). Inmiddels hebben daar al meer dan 2.2 miljoen Nederlanders van 16 jaar en ouder gebruik van gemaakt. Ruim 16.000 doen dat middels een PGO.
