Een bio-kunstmatige nier implanteren met dezelfde werking als een gewone nier: dat is nog een paar decennia van de klinische praktijk verwijderd. Maar Dimitrios Stamatialis werkt er onder meer vanuit de Universiteit Twente (TechMed Centrum) en in samenwerking met partijen zoals UMC Utrecht, Radboudumc, de Nierstichting en diverse academische partners hard aan om nierpatiënten te helpen bij het krijgen van een hogere kwaliteit van leven. “Waar het uiteindelijk om gaat, is impact realiseren voor de patiënt", meent Stamatialis. "Samenwerking is daarvoor een absoluut vereiste.”
Stamatialis legt zich aan het TechMed Centrum van de Universiteit Twente al vele jaren toe op het verbeteren van de kwaliteit van leven van nierpatiënten. Want, zo benadrukt hij: wetenschappelijk onderzoek moet nooit in een vacuüm plaatsvinden. De link met de klinische praktijk is essentieel om ook impact in die praktijk te genereren.
Van fundamenteel tot praktische impact
Stamatialis werkt met zijn teams op diverse niveaus aan het ontwikkelen van bio-kunstmatige nieren, soms theoretisch, soms fundamenteel, soms al vrij praktisch – in klinische samenwerking met ziekenhuizen bijvoorbeeld, of met de Nierstichting. Hier moeten betere behandelingen en apparatuur uit voortkomen, maar ook schonere, meer betaalbare duurzame behandelingen en devices. Want, benadrukt Stamatialis, het heeft weinig zin om een geweldige nieuwe behandeling te ontwikkelen als de patiënt het niet wil gebruiken, of het niet gebaseerd is op economische of milieutechnische duurzaamheidsprincipes.”
“Samenwerking wordt dan ook steeds belangrijker in ons onderzoek. Tussen disciplines zoals ingenieurs, biologen, chemici en clinici, maar ook met patiënten en mensen die de kennis hebben om financiën te regelen, die het project verder kunnen helpen naar daadwerkelijk gebruik. We kunnen het niet meer alleen af. Het is net zoals bij sporten: je kunt een paar sterspelers hebben, maar je wint alleen als je een team hebt dat vanuit uiteenlopende talenten samenwerkt met hetzelfde doel voor ogen.”
Natuurlijk zou Stamatialis het liefst een goed werkende bio-kunstmatige, implanteerbare nier willen ontwikkelen om nierpatiënten een kans te bieden op deelname aan de samenleving. “Daar zijn we helaas nog zeker een paar decennia vandaan. Maar er zijn andere aanvliegroutes die sneller resultaat opleveren. De eerste optie is werken aan een beter filter, dat meer gifstoffen uit het bloed haalt en zo de kwaliteit van leven verhoogd. Want: minder risico op hart- en vaatziekten, minder kans op ontstekingen et cetera. Dergelijke filters die misschien hoger procent van de gifstoffen filteren, zijn er al. Wij hebben op dit gebied al een spin-off opgezet.”
Rol van digitalisering
Digitalisering speelt, los van de toegang tot de enorme hoeveelheden benodigde onderzoeksdata en computercapaciteit, straks ook een rol bij het groeiend toepassen van thuisdialyse. Wanneer dit niet meer in het ziekenhuis gebeurt, moet er de mogelijkheid zijn van telemonitoring, schetst Stamatialis tot slot.
“De werking van de dialyse-apparatuur zelf, welke gifstoffen gefilterd worden, of er afwijkingen zijn bij de patiënt zelf. En die patiënt weet dat hij of zij in de gaten wordt gehouden en dat het ziekenhuis afwijkingen van apparatuur of filtratie in de gaten houdt. Digitalisering is dus hard nodig om de beweging van ziekenhuis naar huis op dit gebied te faciliteren.”
Lees het hele interview met Dimitrios Stamatialis in editie 6 van ICT&health, die rond 20 december verschijnt.
