Het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem heeft een Virtueel Zorgcentrum geopend. Daar wordt via een dashboard continu de capaciteit van het ziekenhuis gemonitord. Indien nodig kan daar ook direct op gereageerd en gehandeld worden. De coronacrisis heeft de digitale ontwikkelingen doen versnellen waardoor het Virtueel Zorgcentrum eerder van start gegaan is dan oorspronkelijk gepland was.
Met het Virtueel Zorgcentrum wil het Rijnstate meer sturing kunnen geven aan het logistieke proces en de capaciteitsplanning optimaliseren. Op het dashboard worden continu, realtime, alle benodigde data getoond die nodig zijn om de instroom, doorstroom en uitstroom van patiënten zowel binnen, bijvoorbeeld op de OK, als buiten het ziekenhuis te monitoren. Met die gegevens wordt het maken van analyses makkelijker en kunnen de verschillende disciplines, desgewenst samen, sneller en efficiënter beslissingen nemen.
Verkeerstoren voor de zorg
Voor de patiënt betekent dit dat hij sneller op de juiste afdeling terechtkomt, onder andere omdat stagnaties in het ziekenhuis dankzij het dashboard zoveel mogelijk voorkomen kunnen worden. In een later stadium kan het Virtueel Zorgcentrum ook ingezet gaan worden voor het continu monitoren van zorg op afstand. Dan wordt het centrum ook steeds meer een soort verkeerstoren waar metingen van patiënten op afstand continue in de gaten worden gehouden om zo de beste zorg tijdig te kunnen verlenen in het ziekenhuis of bij de patiënt thuis.
Het coronadashboard maakt ook onderdeel uit van het Virtueel Centrum. Door middel van metingen van vitale functies door draagbare sensoren op het lichaam van de patiënten beoordelen artsen op afstand welke coronapatiënten (extra) zorg nodig hebben. Hiervoor is het Rijnstate onlangs een pilot gestart in samenwerking met Philips, Onze Huisartsen en VVT-instelling DrieGasthuizenGroep. Hiermee worden onder andere ontslagen coronapatiënten op afstand gemonitord.
Breder inzetten Virtueel Zorgcentrum
Inmiddels is het aantal coronapatiënten gestabiliseerd. Daarmee is het moment gekomen dat Rijnstate het dashboard, gecentreerd in het Virtueel Zorgcentrum, breder kan gaan inzetten. De actuele data voor de dagelijkse monitoring van de beddencapaciteit en de digitale analysemogelijkheden maken tactische besluitvorming mogelijk. Zo kan Rijnstate onder andere inspelen op het aantal benodigde bedden op de verpleegafdelingen aan de hand van het aantal operaties die gepland staan.
"Door het coronavirus kwam er veel op ons af. Iedere afdeling (bv Spoedeisende Hulp(SEH) verpleegafdeling, transferbureau) had voor zichzelf de doorstroom en bezetting van de afdeling scherp, maar via zelfgemaakte ‘overzichten per afdeling ’ kon je niet op tijd schakelen. Daar is toen een speciaal Corona dashboard aan toegevoegd en dat heeft ons prima geholpen. Er was directe behoefte aan een actueel dashboard om op elk moment van de dag totaal inzicht te krijgen in patiëntstromen, het aantal coronapatiënten en de beddencapaciteit. Zo konden we coronapatiënten snel plaatsen, verplaatsen of overplaatsen naar andere ziekenhuizen", zegt Mieke Zemmelink, manager zorg en innovatie bij Rijnstate.
Een aantal zaken die we in de praktijk al deden, worden veel efficiënter en onderbouwd met data multidisciplinair uitgevoerd. Het betekent dus niet dat zorgmedewerkers extra administratief werk krijgen, juist niet! Elke ochtend komen de afdelingshoofden al samen om het aantal patiënten en bedden te bespreken. Op basis van een overzicht, dat gemaakt is door de afdeling zelf, bespreken zij de doorstroming, maken zij een planning en bespreken zij of de personele inzet gewijzigd moet worden.’ Door het actuele dashboard zijn beslissingen gebaseerd op feitelijke data van de verschillend" afdelingen en komen samen op één plek. ‘We kunnen daardoor afdeling overstijgend overleggen en er een efficiënte planning op loslaten. Poortspecialismen kunnen op de schermen zien hoeveel patiënten van hen er bijvoorbeeld nog op de SEH liggen. En we kunnen daardoor zien wat er de komende dagen op ons af komt", aldus Lars Tiemessen, beleidsadviseur capaciteitsmanagement.
Ziekenhuis van de toekomst
De ontwikkeling van het Virtueel Zorgcentrum moet in de toekomst de samenwerking met andere zorginstellingen vereenvoudigen en de doorstroom in de hele zorgketen verbeteren. Door de uitstroom van het ziekenhuis en de capaciteit in verpleeghuizen aan elkaar te koppelen, kan er sneller gehandeld worden in het belang van de patiënt.
"Nu zien we heel vaak dat patiënten moeten wachten op een plek in een verpleeghuis met het gevolg dat een bed in het ziekenhuis bezet wordt door een patiënt die eigenlijk ergens anders moet liggen. Door inzicht te krijgen in de actuele situatie via een dashboard, kunnen we de doorstroom beter op elkaar afstemmen en de capaciteit benutten waarvoor die nodig is. Zowel in het ziekenhuis als in het verpleeghuis. En het belangrijkste is dat de patiënt dan de beste zorg op de juiste plek krijgt", zo licht Lars Zemmelink toe.
Met de start van het Virtueel Zorgcentrum kan, naast het opdoen van ervaringen, bekeken worden welke impact deze ontwikkeling op de zorg heeft. Zorg die wordt verleend met intensieve inzet van digitale communicatiemiddelen en nieuwe informatie- en communicatietechnologie. Rijstate streeft ernaar om uiteindelijk een toekomstgerichte ziekenhuisvoorziening te realiseren. Daarbij spelen de innovatie en een intensievere samenwerking in de regio een belangrijke rol. Zo kan zorg op afstand verleend worden, tenzij het voor de patiënt noodzakelijk is om voor diagnostiek of behandeling naar het ziekenhuis te komen. Het Virtueel Zorgcentrum is de logische volgende stap op weg naar het ziekenhuis van de toekomst, zo stelt het Rijnstate.
