In de oratie van professor Maaike Kleinsmann in april 2022 gaat het over digitale transformatie in de gezondheidszorg. Digitale technologieën zoals systemen voor patiëntbeheer op afstand bieden een een groot potentieel op het gebied van preventie, diagnose en behandeling en kunnen werkdruk verminderen. AI is hierbij ‘the new kid in town’ dat tegelijkertijd veelbelovend als weerbarstig is.
In haar oratie legt professor Maaike Kleinsmann van TU Delft uit wat design op tafel brengt en wat de rol van haar onderzoek is om anderen toe te rusten om te ontwerpen voor een connected zorgsysteem. Kleinsman is Hoogleraar bij de faculteit Industrieel Ontwerpen Afdeling Design, Organization and Strategy, sectie Methodology and Organization of Design aan de Technische Universiteit Delft. De complete tekst van de oratie waarin de digitale transformatie van de zorg en AI centraal staan is hier te vinden.
Aard van digitale technologie & AI
Met de zorgtransitie als platform formuleerde de hoogleraar twee uitdagingen. De eerste, gericht op de sociale praktijk, erkent dat sommige veelbelovende oplossingen moeilijk te realiseren zijn, omdat ze vereisen dat het gedrag van alle actoren in een ecosysteem tegelijkertijd verandert. Dit kan leiden tot waardenconflicten. Kleinsmann onderzoekt strategieën die mensen gebruiken om met waardenspanningen om te gaan en welke effecten deze strategieën hebben op het verloop van de transitie.
Slimme digitale technologie & AI
De tweede uitdaging heeft betrekking op de aard van digitale technologieën. Digitale transformatieprojecten maken vaak gebruik van slimme digitale technologieën, oftewel AI. Die zijn niet alleen zeer helpend maar ook weerbarstig. AI verandert de aard van de artefacten van passief en reactief naar proactief, lerend en aanpassend. “Een van de gevolgen is dat deze nieuwe technologieën 'ook rond de tafel zitten'. Ze worden een nieuwe, soms anarchistische, acteur in het team. We moeten nieuwe relaties aangaan met dit soort actoren om ze zo te kunnen ontwerpen dat de problematische onbedoelde gevolgen kunnen worden gemitigeerd. Tegelijkertijd kunnen deze intelligente agenten ook ondersteunen tijdens het ontwerpproces, wat betekent dat AI-technologieën niet alleen veranderen wat we ontwerpen, maar ook hoe we ontwerpen.”
Onderzoeksagenda van prof. dr. ir. Kleinsmann
Het onderzoeksplan van Kleinsman heeft als basis om fundamentele ontwerpkennis en ontwerpmethoden te ontwikkelen die ontwerpers toerusten om te ontwerpen voor een verbonden wereld. Het gaat om een wereld waarin de transformatie van systemen wordt bemiddeld door digitale technologieën, een wereld waar ontwerpers samenwerkingen orkestreren tussen zeer diverse belanghebbenden binnen en tussen organisaties.
Projecten in de praktijk
Deze agenda heeft zich vertaald in verschillende projecten voor Kleinsmann. Samen met professor Dirk Snelders lanceerde ze een Delft Design Lab genaamd CardioLab, dat onderzoekt hoe slimme technologieën de last van hart- en vaatziekten kunnen verminderen. Met behulp van data-enabled design werken ze aan de ontwikkeling van concepten voor patiëntbeheer op afstand die de empowerment van de patiënt, medeverantwoordelijkheid en gedeelde besluitvorming tussen patiënten en clinici stimuleren. Een voorbeeld is een project om kinderen met een aangeboren hartafwijking te helpen meer te bewegen door middel van zorg op afstand. Het resultaat was het ontwerp van een concept genaamd 'Bo', een chatbot voor ouders, een draagbaar apparaat voor kinderen en een dashboard voor clinici.
Healthy Start en MedTechNL
Ze zetten momenteel meerdere nieuwe onderzoeksprogramma’s op zoals Healthy Start (het optimaliseren van de ontwikkelingskansen van alle kinderen en jongeren, ongeacht hun achtergrond en uitgangspunten) en MedTechNL dat nieuwe zorgconcepten en innovatieve medische technologie wil ontwikkelen voor betere kwaliteit, menskracht en betaalbaarheid van gezondheid en zorg.
