De technologie voor open, gestandaardiseerde gegevensuitwisseling is in de basis al beschikbaar. Gebrek hieraan is niet de grootste horde om op deze manier gegevens uit te wisselen. Die horde is de cultuur bij zowel leveranciers van zorgsystemen als veel zorgaanbieders, stelt Gartner-analist Barry Runyon in ICT&health 1. “Men vindt het lastig om te accepteren dat niet zozeer het bezit, maar de uitwisseling van data de meeste toegevoegde waarde heeft.” Het is nu aan overheden om benodigde verandering van cultuur af te dwingen met een mix van stimulansen en straffen.
Barry Runyon draait al sinds de jaren tachtig mee met het standaardencircus. Zo maakte hij mee hoe de eerste FHIR HL7-standaarden voor interoperabiliteit (Fast Healthcare Interoperability Resources, red.) tot stand kwamen. “Ook toen al kende men de waarde van data-uitwisseling in de zorg. Sindsdien is er op technologisch gebied heel veel vooruitgang geboekt, evenals bij protocollen en standaarden.”
Mechanisme data-uitwisseling is er
Het mechanisme onder data-uitwisseling en interoperabiliteit ligt er dus. Er wordt ook al steeds meer data uitgewisseld, vooral ter directe klinische ondersteuning van de patiënt. Redenen voor het stimuleren zijn er eveneens genoeg en worden steeds belangrijker. Zoals het efficiënter beheren van zorginstellingen, betere klinische behandeluitkomsten, betere toegang tot zorg en het onder controle houden van kosten.
Het is één ding om steeds meer medische data te verzamelen op basis van consulten en monitoring van patiënten. Het is heel iets anders om de zakelijke waarde te zien van het uitwisselen van deze data. Runyon hierover: “We zien nu dat als we het overlaten aan de markt – de leveranciers en de afzonderlijke ziekenhuizen – het vooral vooruitstrevende partijen zijn die dit oppakken. Om dit consistent te maken voor de hele zorgsector, is er wetgeving nodig.”
Cultuurverandering vergt tijd
Natuurlijk, ziet Runyon, gebeurt cultuurverandering ook met overheidsingrijpen niet van de ene op de andere dag. “Zeker niet in de zorg, waar veranderingen vaak trager plaatsvinden dan in een sector zoals de ICT. Het lijkt soms wel alsof er stapjes gezet worden in periodes van tien jaar. Maar overheden in de VS en veel andere landen zijn nu die stappen aan het versnellen.”
Runyon is optimistisch dat we ons nu op een kantelpunt bevinden bij data-uitwisseling. Waarbij regulering van overheden misschien niet de laatste, maar wel een beslissende steun kan geven om het toenemend aantal initiatieven voor open, standaard informatie-uitwisseling samen te laten komen. In combinatie met de groei in open platforms van met name - vaak in de cloud begonnen mkb-bedrijven – kan er zo een vliegwieleffect ontstaan.
ICT&health 1, 2020 verschijnt in de tweede helft van februari.
