In het ziekenhuis van de toekomst is een grote rol weggelegd voor technologie zo blijkt uit recente uitspraken van ziekenhuisbestuurders. Het is met name de kunst om met digitalisering ziekenhuiszorg waar mogelijk te verplaatsen naar de thuissituatie. Hierdoor kan de patiëntrelatie ook aanzienlijk gaan veranderen. Het uiteindelijke doel van digitalisering is meer zelfmanagement, meer autonomie en het voorkomen van onnodige zorg. Daardoor wordt de communicatie tussen zorgprofessionals en patiënt ook anders en komen zorgverleners bijvoorbeeld vaker in een coachende rol.
Voorzitter Raad van Bestuur, Luc Demoulin van St. Anonius verwacht dat door de voortschrijdende innovaties patiëntrelatie ook zal veranderen. In een interview op de website van St. Antonius (een Santeon ziekenhuis) vertelt hij: “Hoe meer je als patiënt dankzij onder meer technologie zelf kunt bepalen en doen, hoe makkelijker dat is. Het St. Antonius organiseert de zorg daarom steeds vaker dicht bij de patiënt en geeft patiënten een prominentere rol in het zorgproces. Ook kunnen zorgprofessionals steeds vaker en meer patiënten goed op afstand monitoren. Er is steeds meer data beschikbaar, bijvoorbeeld uit allerlei 'wearables', zoals slimme horloges. Artificial intelligence (AI) in de zorg neemt toe en dat levert nu al veel waardevolle informatie op ten gunste van de patiënt."
Automatisch doorgeven waarden
Digitalisering maakt het mogelijk om zorg steeds dichter bij huis te brengen. Mensen met chronische ziekten of postoperatieve patiënten kunnen dankzij apps en slimme health dots steeds beter in de thuissituatie worden gemonitord. Doordat waarden automatisch constant worden doorgegeven naar zorgprofessionals hoeven ze minder vaak naar het ziekenhuis.
Baanbrekende technologieën zoals AI, VR, telehealth, thuismonitoring, robotica en big data worden al ingezet en spelen in het ziekenhuis van de toekomst een nog grotere rol. Ze gaan de arts niet vervangen, maar kunnen wel een grote ondersteuning bieden aan artsen op diagnostisch en therapeutisch vlak.
Robots worden steeds vaker ingezet om operaties, zoals bij prostaat- of darmkanker, uit te voeren. Een chirurg die op afstand operaties kan uitvoeren - en dus niet in het ziekenhuis aanwezig is - is al lang een science fiction meer. “AI en andere digitale toepassingen geven een enorme ondersteuning aan de arts op diagnostisch en therapeutisch vlak”, zegt Alexander Olbrechts, Business Group Lead Health Tech bij sectorfederatie Agoria in een interview met Focus die óók daardoor de patiëntrelatie snel ziet veranderen. “Algoritmes kunnen de routineuze taken van de arts overnemen. Daardoor komt meer tijd vrij voor communicatie met de patiënt.”
Veranderende patiëntrelatie
Edwin van der Meer, bestuurder van het Bovenij Ziekenhuis, vertelt dat het ziekenhuis van de toekomst hybride van aard zal worden. En ziet ook dat de patiëntrelatie door apps en monitoring op afstand aan het veranderen is. “Inmiddels werken al zo’n 40 ziekenhuizen met de BeterDichtbij-app. “Het mooie is dat het tijd- en plaats-onafhankelijk rechtstreeks contact tussen patiënt en professional mogelijk maakt. Wij hebben afgesproken dat altijd binnen drie werkdagen wordt gereageerd. Dat is heel handig om polibezoeken te voorkomen, als die live voor patiënt en professional op dat moment geen meerwaarde hebben. Even via beeld in de keel kijken of een probleemloze intubatie mogelijk is maakt bijvoorbeeld een voorbereidend polibezoek overbodig.”
Wearables
Door de explosieve groei van gezondheidsapps en wearables kan de patiënt steeds beter gevolgd worden door telemonitoring. Dit gaat van het doorgeven van slaappatronen en bloeddrukmetingen tot postoperatieve revalidatieprogramma’s na knie- en heupvervangende chirurgie. Natuurlijk is al die technologie niet voor iedereen geschikt. Aan de andere kant kunnen steeds meer mensen, ook ouderen, hier wél mee overweg. Ze zullen dankzij al die technologische hulp meer controle kunnen uitoefenen over hun ziekte, minder vaak naar het ziekenhuis hoeven en minder afhankelijk zijn van zorgprofessionals die regelmatig meer in een coachende rol zullen schieten.
Preventie
Een andere belangrijke bijwerking van al die apps is dat patiënten zich niet alleen op het curatieve aspect gaan toeleggen maar ook op preventie. Door slaappatronen te meten, stappen te tellen en digitaal voedingsadvies in te winnen kun je bijvoorbeeld eigenhandig werken aan een betere gezondheid. In die zin maakt technologie het mogelijk om in de toekomst de transformatie in te zetten van een zorgecosysteem naar een gezondheidsecosysteem. Bij die omslag, die nu al deels is ingezet, verandert ook in hoog tempo de patiëntrelatie omdat de patiënt steeds meer de regisseur van zijn eigen gezondheid wordt.
