De inzet van sociale robots kan cliënten van instellingen voor langdurige zorg stimuleren bij het aangaan en onderhouden van contacten. Ook kan de inzet van sociale robotica de zelfredzaamheid van cliënten vergroten en personeelstekorten opvangen. Dat blijkt uit een evaluatie van praktijkonderzoek naar de inzet van sociale robots bij Philadelphia Zorg. De evaluatie werd vanmiddag tijdens de ICT&health TOP 2019 overhandigd aan vertegenwoordigers van onder meer VWS, de gemeente Den Haag en toezichthouders Zorginstituut en NZa. Vervolgonderzoek staat al in de steigers.
ICT&health organiseert vandaag, 8 oktober de TOP 2019 ‘Digitale zorg next level’. Beleidsmakers en beslissers uit alle geledingen van de zorg, overheid, het onderwijs en bedrijfsleven delen in het Circustheater in Den Haag hun expertise en ervaringen om de randvoorwaarden voor succesvolle zorginnovatie te bespreken. Het doel is om concrete stappen te zetten om te komen tot een effectieve gezamenlijke aanpak die tijdig en op de juiste manier invulling moet geven aan de zorg van morgen. Onder de reeks sprekers was ook Xenia Kuiper, specialist sociale robotica bij Philadelphia Zorg.
Na drie jaar sociale robotica heeft Philadelphia de balans opgemaakt met robot Phi. Het onderzoeksrapport is vandaag, 8 oktober, overhandigd tijdens de ICT&health TOP 2019 in Circustheater Den Haag aan Gelle Klein Ikink (VWS), Bernard Creutzburg (NZa), Teresa Cardoso Ribeiro (ZiNL), Rogier van der Hooft (CBusinez), Kavita Parbhudayal (Gemeente Den Haag) en Tom Xhofleer (ICT&health).
Kuiper gaf in de middag een toelichting op de evaluatie van drie jaar onderzoek. Het driejarige onderzoek dat Philadelphia heeft uitgevoerd om zicht te krijgen op de toegevoegde waarde, heeft een positieve uitkomst, vertelde ze: “In drie jaar tijd is een pril begin gemaakt, een eerste stap in een waardevolle verkenning. Cliënten hebben hoge verwachtingen, hogere verwachtingen dan Phi op dit moment kan waarmaken.“ Philadelphia gaat door en heeft de lat hoog gelegd en wil volgend jaar de eerste robots in dienst nemen.
Belangrijkste ervaringen sociale robotica
In het AD en vanochtend op radio 1 was er ook aandacht voor de uitkomsten van de evaluatie. Hierin zijn de belangrijkste ervaringen, leerpunten en vraagstukken van bijna drie jaar werken met sociale robot Phi (de Philadelphia-variant van de Pepper-robot) gebundeld. Over de conclusies van het onderzoek staat ook een uitgebreid artikel in ICT&health 5, dat rond 20 oktober verschijnt.
In deze publicatie deelt Philadelphia niet alleen de reacties van de cliënten, medewerkers, wat er goed ging en ook waar er verbeterpunten liggen, maar ook een blauwdruk voor de buitenwereld: gedeeld wordt de aanpak en wijze waarop het robotteam van Philadelphia de logeerpartijen realiseert. Van selectie en intake tot aan het daadwerkelijk logeren en de nazorg.
Ontwikkeling interactieprogramma
Robot Phi heeft de afgelopen drie jaar kennisgemaakt met 1.900 cliënten en 1.300 medewerkers en verwanten. Ook heeft Phi het afgelopen jaar bij 14 cliënten steeds twee weken gelogeerd. Deze logeerperioden werden door het robotteam met grote zorg voorbereid en aangevuld met gesprekken met de cliënt, begeleiders en verwanten van cliënten. Met als doel: samen een op de cliënt toegespitst interactieprogramma ontwikkelen.
Enkele conclusies van de evaluatie zijn:
- Het onderzoek wijst in de richting dat sociale robotica de cliënten kan ondersteunen in het stimuleren van de ontwikkeling. In het bijzonder het stimuleren van de communicatieve en sociale vaardigheden zoals contacten aangaan en onderhouden, en het eerder aangeven van mogelijke hindernissen en problemen in het dagelijkse leven.
- Het merendeel van de cliënten geeft aan dat Phi dingen voor hen kan doen die de begeleiding eerst deed. Opvallend hierbij is dat de cliënten vooral aangeven dat Phi hen kan helpen met het herinneren aan zaken. Zoals huishoudelijke taken, persoonlijke hygiëne en sociale activiteiten/ netwerk onderhouden.
- Er zijn goede indicaties dat sociale robotica de zelfredzaamheid van de cliënten kan vergroten. Zoals een betere discipline in medicijngebruik.
- Ook geeft een deel van de cliënten aan dat Phi hen geholpen heeft met het invullen van hun dag en het aanhouden van hun dagritme.
- Begeleiders hebben gezien dat de robot een vriendje/maatje kan zijn voor de cliënt.
- Veel cliënten geven aan dat zij ook hun gevoelens kunnen uiten bij de robot omdat ze Phi als een maatje zien.
De relatie tussen robot en cliënt vraagt nadere aandacht in vervolgonderzoek: moet de robot bijvoorbeeld een vriendje/ maatje zijn of meer een assistent-begeleider? Of kan het beide?
Vervolgstappen
Omdat het ging om een verkennend onderzoek in de eerste fase van de inzet van een sociale robot in het werkveld, is het van toegevoegde waarde geweest voor de opstartfase van het robotica programma van Philadelphia. In de evaluatie worden de onderzoeksperspectieven voor verdere vervolgstappen beschreven. Philadelphia heeft deze ondergebracht in vier thema’s: de relatie ‘Phi & cliënten en verwanten’, ‘Phi & begeleiders’, ‘Phi & techniek’ en de relatie ‘Phi & Philadelphia als organisatie’.
In het verdere onderzoek gaat het robotteam van Philadelphia bijvoorbeeld de effecten onderzoeken van sociale robotica op andere soorten leefgebieden. Ook gaat het onderzoeken of het leren van vaardigheden met Phi vergroot kan worden. Daarnaast gaat het bekijken wat de effecten zullen zijn van langere logeerperiodes, of effecten op langere termijn ook aanwezig blijven.
Verbreding, verdieping programma
Momenteel breidt Philadelphia haar programma ook uit met andere robots. Verder wordt de robotsoftware doorontwikkeld. Zoals met het verbeteren van de gezichtsherkenningssoftware, het vergroten van de interactiedatabase en het aanpassen van de spraaksnelheid van de robot.
Dit proces wordt ondersteund door een digitaal platform, Robot Ctrl, dat alle interacties tussen de robot en de cliënten aanstuurt. Interacties waar de robot snel van leert, waardoor de sociale interacties per cliënt steeds persoonlijker, gerichter en succesvoller worden. Robot Ctrl wordt ontwikkeld samen met Philadelphia’s innovatiepartner The Innovation Playground.
ICT&health 5 verschijnt in de derde week van oktober.
