Ziekenhuis AZORG in het Belgische Aalst heeft, naar eigen zeggen als eerste ziekenhuis in Europa, twee operaties uitgevoerd via telechirurgie, waarbij chirurgen op afstand werken met behulp van een robot. Deze ingrepen markeren een belangrijke stap in de toepassing van geavanceerde technologie in de medische zorg.
De eerste operatie werd uitgevoerd door Dr. Geert De Naeyer vanuit de Orsi Academy in Merelbeke, terwijl de patiënt zich bevond in het AZORG-ziekenhuis in Aalst. De tweede ingreep werd geleid door Dr. Emily Jamaer, gynaecologe bij AZORG, die als eerste vrouwelijke chirurg in Europa een hysterectomie via telechirurgie uitvoerde. Beide operaties werden uitgevoerd met het Toumai Tele-Robotic Surgical System, een innovatief Chinees systeem dat sinds 2024 CE-gecertificeerd is in Europa.
Nieuwe mogelijkheden
De technologie maakt nauwkeurige, robotgeassisteerde kijkoperaties mogelijk, met voordelen zoals minder bloedverlies, minder pijn en een sneller herstel. Hoewel de chirurgen op afstand werkten, stonden er in de operatiezaal steeds ervaren artsen paraat om indien nodig in te grijpen – iets wat niet nodig bleek.
Volgens prof. Alex Mottrie van AZORG en Orsi Academy opent deze doorbraak nieuwe mogelijkheden: chirurgen kunnen wereldwijd expertise delen en patiënten hoeven niet meer te reizen voor topzorg. AZORG bevestigt hiermee zijn pioniersrol in robot- en telechirurgie binnen Europa. Deze ontwikkeling benadrukt de potentie van telechirurgie om de gezondheidszorg wereldwijd te transformeren door barrières van afstand en logistiek te overwinnen.
Niet voor het eerst
Formeel is het niet de eerste keer dat in Europe een operatie op afstand is uitgevoerd. In september van het vorig jaar (2024) voerde dr. Alberto Breda vanuit Bordeaux een succesvolle nieroperatie uit op een patiënt in Peking, meer dan 8.000 km verderop. De ingreep, uitgevoerd tijdens het European Robotic Surgery Symposium, werd geleid via het Edge Robotics System met een latentie van slechts 132 milliseconden, onmerkbaar voor het menselijk oog.
Er wordt al langer gewerkt, ontwikkeld en getest met chirurgische ingrepen op afstand. Zo werd in februari 2024 een experiment uitgevoerd waarbij een gesimuleerde operatie werd uitgevoerd in het Internationale Ruimtestation ISS door zes Amerikaanse chirurgen op aarde. Zijn bestuurden een speciaal daarvoor ontwikkelde miniatuurrobot die enkele weken daarvoor naar het ISS was vervoerd vanaf de grond, waarbij ze rekening hielden met de vertraging in de communicatie (latency) van 0,67 tot 0,75 seconden. Hoewel de operatie een simulatie was, toonde het experiment aan dat robotchirurgie op afstand mogelijk is, wat cruciaal kan zijn voor medische noodgevallen in de ruimte. Daarnaast opent de compacte en toegankelijke robot nieuwe mogelijkheden voor chirurgische zorg in afgelegen gebieden op aarde.
