Register verbetert inzicht in zorggebruik mensen met dementie

ma 18 januari 2021 - 11:15
Dementie-senior
Samenwerking
Nieuws

Het Register Dementiezorg en Ondersteuning moet met de combinatie van data en verhalen beter zicht geven op het gebruik van zorg door en ondersteuning van mensen met dementie. Het register is als onderdeel van praktijkverbeterprogramma Dementiezorg voor Elkaar opgezet door het Nivel, in samenwerking met onder meer VWS, Alzheimer Nederland en Vilans. Op korte termijn moet het uitgebreid worden met nieuwe databronnen.

Karlijn Kwint, programmaleider Dementiezorg voor Elkaar, stelt dat het register zowel landelijk als regionaal meer inzicht geeft in een steeds groter wordende groep mensen in Nederland. “Welke zorg en ondersteuning gebruiken mensen met dementie? Wie maken er gebruik van de dagbesteding? Hoe lang wachten ze gemiddeld op opname in een verpleeghuis? Hoe zit het met medicijngebruik? Op basis hiervan kunnen regionale dementienetwerken het gesprek aangaan met alle betrokken partijen om de cijfers in de juiste context te plaatsen.”

Beter zicht via Register

Het register moet beter zicht geven op zorggebruik en ondersteuning door mensen met dementie. De informatie helpt volgens Kwint om het gesprek op gang te brengen over de kwaliteit van dementiezorg en ondersteuning. Het Register is zo een hulpmiddel voor het leren en verbeteren op regionaal en landelijk niveau.

Het register gebruikt al beschikbare bronnen met gegevens over zorg en ondersteuning die mensen met dementie gebruiken. Dat heeft geleid tot een fysiek register bij het CBS, waar in een beveiligde omgeving gegevens uit diverse bronnen op persoonsniveau zijn gekoppeld. Er zijn al zes factsheets gepubliceerd over het gebruik van dementiezorg of ondersteuning.

Combinatie data en verhalen

“De toegevoegde waarde van het Register zit altijd in de combinatie van data en verhalen”, schetst Kwint. “Vergelijkbare cijfers kunnen namelijk verschillende oorzaken hebben. Zo kan een hoog medicatiegebruik in de ene regio een gevolg zijn van een huisarts die sterk is in vroegdiagnostiek, waardoor mensen met dementie daar eerder in beeld zijn. In een andere regio kan het een gevolg zijn van het vaker voorschrijven van psychofarmaca. Om dat terug te dringen kan er bijvoorbeeld meer worden ingezet op dagbesteding.”

Zo helpt het Register regionale dementienetwerken in het krijgen of behouden van de juiste focus. Kwint zegt zich te verbazen over de soms grote regionale verschillen op gebieden als medicatiegebruik, het aantal crisisopnames, het gebruik dagbesteding en de wachttijd voor een plek in het verpleeghuis. “Het laat zien dat dementiezorg en -ondersteuning grillig kan zijn. Een grilligheid die misschien ook wel inherent is aan de aandoening. Met het Register proberen we daar inzicht in te geven, zodat er afgewogen keuzes kunnen worden gemaakt.”

Uitbreiding register

Op dit moment zijn de gegevens uit acht verschillende databronnen bijeengebracht in het Register. Kwint hoopt op uitbreiding de komende tijd, bijvoorbeeld met de gegevens uit Vektis. Deze database met alle declaratiedata in de zorg geeft inzicht in het gebruik van zorg over de volle breedte, ook op gemeente- en wijkniveau. Onlangs is er een pilot van start gegaan om met behulp van deze declaratiedata de kwaliteit van dotterbehandelingen te verbeteren.

Een andere wens is om de kwaliteitsindicatoren uit de herziene Zorgstandaard Dementie zichtbaar te maken vanuit het Register. In 2020 hebben 22 partijen in deze zorgstandaard vastgelegd hoe goede dementiezorg en -ondersteuning eruit zou moeten zien. De indicatoren moeten de kwaliteit van de integrale zorg en ondersteuning die het netwerk biedt in kaart brengen, zodat hierop verbeteringen kunnen worden aangebracht.

Kwint: “De gegevens die we in het Register bij elkaar brengen, geven ons een beeld van wat er wel en niet werkt in de dagelijkse praktijk. Als we deze cijfers combineren met de verhalen die we van mensen met demente en hun naasten horen, kunnen we bepalen of de implementatie van de Zorgstandaard Dementie daadwerkelijk effect heeft op kwaliteit van leven die zij ervaren.”