Onderzoekers van UMC Utrecht gaan AI-waarschuwingssystemen voor robotchirurgie ontwikkelen. Betreffende systemen geven tijdens een robotoperatie een signaal als er potentieel gevaarlijke bewegingen worden gemaakt. Voor de ontwikkeling van dit door kunstmatige intelligentie gestuurde systeem zijn de wetenschappers gehonoreerd met een nieuwe NWO-beurs van zeven ton.
Hoogleraar Jelle Ruurda en arts-onderzoeker Robin de Boer van UMC Utrecht gaan het nieuwe AI-waarschuwingssysteem samen met Natasha Alechina van Universiteit Utrecht ontwikkelen. Het wordt een systeem dat de chirurg waarschuwt als hij of zij dicht in de buurt komen van delen van het lichaam die niet bij de operatie horen. Maar de kunstmatige intelligentie kan straks ook signaleren of de chirurg tijdens de operatie te snel of juist te langzaam beweegt. Volgens betrokkenen kan zo’n
AI-waarschuwingssysteem bijzonder waardevol zijn voor wat minder ervaren chirurgen of chirurgen in opleiding bij een nieuwe chirurgische procedure.
Robotchirurgie rukt op
Steeds meer robots duiken recentelijk op in zorgorganisaties. Ze ontsmetten kamers, voeren zware logistieke taken uit of zijn actief als sociale robot. Operatierobots zijn inmiddels echter al de gewoonste zaak van de wereld. De eerste robot-geassisteerde operatie in Nederland was een cholecystectomie en werd verricht in het UMC Utrecht in 2000. Inmiddels worden OK’s worden massaal voorzien van een robot ter ondersteuning van chirurgen, simpelweg omdat ze nauwkeuriger en minder invasief kunnen opereren. Het is ook algemeen bekend dat robotoperaties meestal met minder bloedverlies gepaard gaan en patiënten gemiddeld sneller herstellen.
Minder heropnames
Onderzoek aan de University of Sheffield en University College London laat hiernaast zien dat operaties met robots zorgen voor 52 procent minder heropnames. Verrassende bijvangst was dat opereren met robots het risico op bloedstolsels aanzienlijk verlaagde. Tevens konden patiënten, die met de robot waren geopereerd, eerder naar huis. Er waren minder complicaties na de operatie en patiënten waren ook sneller mobieler.
AI-waarschuwingssysteem kijkt mee
Robotchirurgie heeft zich inmiddels dus bewezen, maar vraagt wel om veel training van degenen die ermee gaan werken. Het duurt een behoorlijke tijd voordat iemand een bekwaam en ervaren robotchirurg is. En zelfs ervaren chirurgen maken soms fouten, die kunnen leiden tot levensbedreigende complicaties bij de patiënt.
Doordat de camera’s de werkelijkheid uitvergroten tijdens een operatie, kan de chirurg bijvoorbeeld de context verliezen. Het AI-waarschuwingssysteem dat Ruurda en Den Boer willen ontwikkelen, kijkt als het ware tijdens een operatie over de schouder van de chirurg mee. Het systeem waarschuwt als de chirurg op het punt staat een fout te maken.
