Een schoen, uitgerust met lasertechnologie, kan mensen met de ziekte van Parkinson helpen bij het beperken van het fenomeen ‘freezing of gait’. Dit volledig blokkeren van benen tijdens het lopen, is een invaliderend gevolg van de ziekte. Onderzoek van de Universiteit Twente en het Radboudumc toont aan dat Parkinson-patiënten veel baat hebben bij de ‘laserschoenen’.
De schoen met daarop een laser die een lijn op de vloer projecteert in het ritme van de voetstappen, maakt dat patiënten tóch doorlopen aldus de studie. Neurology, het wetenschappelijke tijdschrift van de American Academy of Neurology, publiceerde op 20 december over het onderzoek. In 2016 verscheen vergelijkbaar onderzoek waaruit bleek dat schoenen met lastertechnologie patiënten met Parkinson kunnen ondersteunen tijdens het lopen.
Ernstige loopproblemen
Mensen met Parkinson hebben vaak ernstige loopproblemen. Met name ‘freezing of gait’ is een ernstig symptoom, dat doorgaans optreedt in een verder gevorderd stadium van de ziekte. Het kan seconden tot minuten duren en is een gevolg van de stress van een onbekende omgeving, of doordat de medicatie ontregeld is. Omdat de voeten op de grond blijven plakken, maar de rest van het lichaam wel naar voren komt, kan de patiënt door het bevriezen gemakkelijk uit balans raken en vallen.
Loopblokkades zijn te verhelpen door gericht naar objecten op de grond te kijken (‘visuele cues’) en daar overheen te stappen, zoals bij een zebrapad, aldus de onderzoekers van de UT en het Radboudumc. Dit helpt weer andere circuits in het brein te activeren, waardoor de patiënt kan doorlopen. In huis worden hiervoor vaak strepen op de vloer gebruikt.
Om ook buitenshuis beter en veiliger te kunnen lopen zijn de laserschoenen ontwikkeld. Het principe is eenvoudig: de linkerschoen projecteert een lijn voor de rechtervoet zodra de hak van de schoen de grond raakt. De patiënt kan hier vervolgens naartoe stappen. Dit activeert dan weer de laser op de rechterschoen.
https://www.youtube.com/watch?v=GT5QHX07HrY
Gunstig effect laserschoen
Het nieuwe onderzoek laat bij een grote groep patiënten een gunstig effect van het gebruik van de laserschoen zien. Bij gebruik van de schoen neemt het aantal episoden van ‘freezing of gait’ met 46 procent af. Ook de tijdsduur van een loopblokkade halveert. Beide effecten zijn het sterkst wanneer de parkinsonmedicatie van de patiënten niet goed werkzaam is. Juist dan ondervinden patiënten veel loopproblemen. Maar ook wanneer de medicatie wel goed werkte, zagen de onderzoekers een gunstig effect.
https://www.youtube.com/watch?v=22bzNDq4AJA&feature=youtu.be
Vervolgonderzoek in dagelijkse omgeving
Onderzoeker Murielle Ferraye, die ook betrokken was bij eerdergenoemde studie uit 2016, vertelt dat de tests plaatsvonden in een gecontroleerde laboratoriumsetting, zowel met als zonder medicijnen. “Verder onderzoek in hun dagelijkse omgeving is nodig. Dat gaan we doen met laserschoenen die inmiddels op de markt zijn.”
Van de 19 patiënten die de schoenen hebben getest, zou de meerderheid de schoen graag in gebruik nemen. Dat de laserschoenen altijd ingeschakeld zijn, ondervinden de proefpersonen niet als hinderlijk. Ferraye hierover: “Maar het mooist zou zijn als je zou kunnen detecteren dat de blokkade gaat optreden, om dan pas de laser in te schakelen, maar zo ver is het nog niet. Freezing is een erg complex fenomeen.”
Murielle Ferraye, die de Cue-shoe laserschoen heeft ontwikkeld, voerde haar onderzoek uit bij het Donders Instituut van het Radboudumc en het MIRA Instituut voor Biomedische Technologie en Technische Geneeskunde van de Universiteit Twente.
