Sensoren worden al intensief gebruikt om de levensstijl van ouderen te monitoren, onder meer om in zorgcentra valrisico te verlagen of mensen in bepaalde ruimtes wel of niet toe te laten. Maar ook het monitoren van ouderen die nog thuis wonen kan interessante data opleveren. Zorgorganisatie SVRZ doet nu bijvoorbeeld een proef met sensoren die dementie bij ouderen kunnen detecteren. Het doel is niet om ze te betuttelen, maar juist om het gesprek aan te gaan zodat betrokkenen langer veilig thuis kunnen blijven wonen.
Sensoring neemt een grote vlucht in de zorgsector. In veel zorgcentra worden al sensoren toegepast om te voorkomen dat ouderen gaan dwalen. Belangrijk zijn ook sensoren die signaleren als een oudere in de nacht uit bed komen of onrustig gedrag vertonen. Met slimme luiers, uitgerust met een sensor, kunnen zorgmedewerkers een signaaltje krijgen als er verschoning nodig is. Bij zorgcentrum TanteLouise heeft men zelfs sensors in de vloer, die vast kunnen stellen aan de hand van bewegingen van bewoners of iemand wel of niet een groot valrisico loopt. Als dat valrisico hoog is, kan betreffende bewoner uitgerust worden met een zogeheten heupairbag. Kortom: de mogelijkheden van sensoring worden al op brede schaal toegepast en lijken nog lang niet uitgeput!
Proef sensors & dementie
De proef die zorgorganisatie SVZR doet met sensoring om dementie in de thuissituatie te signaleren is echter zonder meer vernieuwend. Het expliciete doel is niet om mensen te etiketteren of te betuttelen, maar om eventuele problemen bespreekbaar te maken zodat mensen zolang mogelijk thuis blijven wonen. Veel mensen weten het niet, maar in Nederland wonen nog heel veel mensen met beginnende en zelfs enigszins gevorderde dementie nog ‘gewoon’ thuis.
Sterker nog: 79% van de mensen met dementie woont thuis en wordt verzorgd door hun naaste familie en omgeving, de zogenaamde mantelzorgers. Er zijn in Nederland zelfs ruim 800.000 mantelzorgers van mensen met dementie. Thuis wonen lukt vaak nog dankzij die mantelzorgers, thuiszorg en het in overleg ingrepen doen zoals het verwijderen van het gastoestel, het stoppen met autorijden, het installeren van een traplift en goed geplande monitoring thuis en op afstand. Iedere mens met dementie is anders dus er zullen ook met iedere betrokkene op maat afspraken gemaakt moeten worden.
Lifestyle sensoring
Stafdirecteur welzijn en zorg Dirk de Korne van SVRZ legt op NPO 1 Radio uit hoe het vermoeden van dementie via sensoring in de praktijk kan ontstaan. "Het patroon van ieder individu is verschillend. Om inzicht te krijgen in wat normaal is, kunnen sensoren en data helpen. Het is geen gedetailleerde medische informatie, maar informatie over je leefstijl. Juist dat is zo van belang bij het veilig en verantwoord thuis blijven wonen. Want misschien denk je dat zelfzorg nog prima lukt, maar volgens de sensor is er desalniettemin al heel lang niet meer gedoucht. Dat kan een aanleiding zijn voor een verdiepend gesprek." De info wordt niet verstuurd naar de aanbieder van zorg en mensen houden zelf de regie over de data. Ze kunnen die info ook bekijken en ze kunnen zelf aangeven of de info wel of juist niet gedeeld mag worden.
Big brother hélpt
Sommige mensen denken misschien dat 1984 van George Orwell nu definitief is geworden, maar Dirk de Korne denkt niet dat het zo’n vaart zal lopen. Tevens hamert hij op de noodzaak van digitale oplossingen, inzet van sensors en AI. "Zeeland is de meest vergrijsde provincie na Limburg. We hebben een groot personeelstekort. Men heeft dus heel graag een grote broer of big brother die meedoet. Natuurlijk zijn er grenzen aan de privacy, maar een camera is anders dan een eenvoudige sensor op een deur. We merken door het gebrek aan personeel dat de vraag naar artificiële intelligentie vanzelf komt. De eerste ervaringen zijn dan ook positief."
