In het UMC Utrecht is de proef met het hergebruiken van cardio katheters succesvol gebleken. Daarmee zet het ziekenhuis een flinke stap richting duurzamere zorg. Volgens eigen zeggen is het UMC Utrecht daarmee het eerste centrum in Nederland dat op de innovatieve manier herverwerking toepast. Cardio katheters zijn kleine, flexibele buisjes die in het hart worden ingebracht om ziekten te diagnosticeren of te behandelen. Tot voor kort werden deze katheters na één keer gebruiken weggegooid.
“We delen actief kennis over de aanpak en resultaten, omdat we hopen dat veel andere ziekenhuizen deze duurzame stap ook kunnen zetten. Dit past perfect in onze ambitie om koploper te zijn in duurzame, toekomstbestendige zorg”, aldus hoofd van de afdeling Hartkatheterisatiekamers en Hartbewaking in het UMC Utrecht, Ilja Said-de Lang. In lijn met de Green Deal 3.0, waarin de zorgsector zich richt op maximaal circulair werken en het verminderen van afval en grondstofgebruik, is op de afdeling Hartkatheterisatiekamers (HCK) van het UMC Utrecht gezocht naar een duurzamer alternatief met het hergebruiken van cardio katheters.
Van wegwerp naar hergebruik
Al sinds 2017 onderzochten HCK-zorgverleners de mogelijkheden voor herverwerking. Dankzij wetswijzigingen in 2022 werd dit mogelijk en in 2024 startten ze de proef samen met partner Vanguard AG, een Europese specialist in medische ‘remanufacturing’. Zij houden zich bezig met het herstellen van gebruikte medische hulpmiddelen tot de functionaliteit en veiligheidsstandaarden van nieuw materiaal.
Een pluspunt is dat Vanguard de herverwerking van medische hulpmiddelen met CE-markering aanbiedt. Het CE-merkteken geeft aan dat een product voldoet aan de eisen van de Europese Unie rond veiligheid, gezondheid en milieu. In de nieuwe werkwijze worden de katheters na gebruik verzameld, uitgebreid gecontroleerd op kwaliteit, gereinigd en gesteriliseerd en opnieuw gecertificeerd voor hergebruik. Gemiddeld kunnen de katheters dan vier keer opnieuw worden gebruikt.
Gemeenschappelijk doel
De pilot is een goed voorbeeld van hoe verschillende disciplines binnen het UMC Utrecht samenkomen voor een gemeenschappelijk doel. Artsen, verpleegkundigen, inkoop en logistiek werkten intensief samen, waarbij motivatie, lef en een innovatiegerichte mindset centraal stonden. Said-de Lang benadrukt het belang van draagvlak onder gebruikers en het doorzettingsvermogen van het multidisciplinaire team: “Samen maken we de zorg groener en slimmer.”
Vervolgstappen na succesvolle pilot Na het positieve resultaat van het proefproject is besloten om deze werkwijze structureel in te bedden binnen het UMC Utrecht. De samenwerking met partner Vanguard wordt voortgezet, en er worden nieuwe mogelijkheden verkend om andere medische hulpmiddelen, zoals ultrasone scharen, te hergebruiken. Hierbij wordt niet alleen binnen het eigen ziekenhuis gekeken, maar ook samengewerkt op regionaal en landelijk niveau, zodat het herverwerkingsassortiment van Vanguard verder kan worden uitgebreid.
Vorig jaar werd bekend dat het Horizon Europe gesubsidieerde project Digital Health in the Circular Economy (DiCE1) beoogt een doorbraak te bereiken in het recycle-proces van digitale medische apparatuur, zowel voor thuisgebruik als bij toepassing in de kliniek. Een consortium van twintig partners uit negen landen werkt daaraan.
