Eveline Wouters, professor technologie en innovatie in de zorg, gaf onlangs samen met lector Interaction Design Mark de Graaf het openbaar college 'Met technologie meer mens'. Daarin werd onder andere ingegaan op de impact van technologie in de zorg en de leefomgeving van mensen. Een goede samenwerking is daarbij van essentieel belang.
Beide lectoren waren het tijdens het openbaar college eens over de stelling dat computers en mensen elkaar moeten aanvullen. De vraag is niet of de computer de baas wordt, maar hoe goed we kunnen samenwerken. De gezondheidszorg is een van de gebieden die, wanneer die samenwerking goed georganiseerd wordt, door de inzet van moderne technologie significant kan verbeteren.
Technologie verandert de zorg
"Het systeem (de gezondheidszorg, red.) knelt aan alle kanten. Mensen vergrijzen, de zorgvraag neemt toe en er zijn steeds minder mensen om het werk te doen", aldus Mark de Graaf. De inzet van technologie zal ook de zorg beter maken. Een mens kan nooit honderduizenden scans van de binnenkant van een buik vergelijken om een diagnose te stellen. Een computeralgoritme kan dat wel, zo legde de Graaf tijdens het college uit.
Eveline Wouters gaf enkele voorbeelden van het juist inzetten van moderne technologie in de zorg. Een robot die mensen kan tillen en de CRDL (cradle) waarmee contact gemaakt kan worden met mensen die in een vergevorderd stadium van dementie verkeren.
De weerstand tegen de inzet van nieuwe technologieën en robots is wel iets om waakzaam voor te zijn. Wouters noemde het voorbeeld van consult via videobellen. “Daar is best veel weerstand tegen geweest. Maar met beeldbellen worden vaak fantastische relaties opgebouwd. Vaak leer je nog meer omdat mensen dichterbij je zitten. Je kunt niet weg kijken.” “Je ziet de zorg verschuiven. Als je regelmatig je bloeddruk moeten meten is dat fijn als je daar niet steeds voor naar de huisarts moet.” Het verandert ook de rol van de patiënt die hierdoor een deel van de behandeling zelf gaat uitvoeren.
Samenwerken is essentieel
Leefcirkels is een systeem waardoor mensen met dementie, die in een verpleeg- of verzorgingstehuis zitten meer vrijheid kunnen genieten. Door middel van een slimme armband, waarin het profiel van de patiënt opgeslagen is, zien scanners bij deuren of de betreffende persoon al dan niet door mag lopen. Wanneer een deur gesloten blijft, dan wordt het personeel automatisch gealarmeerd. Om zo'n geautomatiseerde systeem goed te laten werken is het wel van belang dat iedereen in het gebouw samenwerkt. Van de keukenmedewerker en logistiek medewerker tot en met de receptioniste en verzorgende, iedereen", aldus Wouters.
De komst van technologie in de zorg heeft ertoe geleid dat gesprekken op gang om het met elkaar eens te worden over de kwaliteit van de zorg en de kern van leven, zo stelt Wouters. “Nederland is een land waarin we heel weinig risico’s durven te nemen. Maar als je het met elkaar eens bent dat de kwaliteit van leven de kern is van je oude dag of je gezondheid dan moet je dat gesprek heel transparant met elkaar voeren. Zonder die technologie kun je in je eigen hokje blijven zitten en je ding doen. Maar nu gaat het allemaal door elkaar lopen. Het gaat terug naar de kern, wat is nou eigenlijk de bedoeling van onze zorg.”