Al in juli 2021 maakte ICT&health melding van de ontwikkeling van een oplosbare pacemaker door onderzoekers van North Western University. In het wetenschapsblad Science van 27 mei 2022 vertellen de onderzoekers dat deze pacemaker daadwerkelijk blijkt te werken in levende ratten en honden én zelfs op een uitgenomen mensenhart. Goed nieuws voor mensen die tijdelijk een pacemaker nodig hebben en dankzij deze oplosbare innovatie een keer minder onder het mes hoeven.
De meeste mensen die een pacemaker krijgen, zullen die de hele rest van hun leven nodig hebben. Toch zijn er ook hartpatiënten bij wie een pacemaker naar verloop van tijd niet meer nodig is. Bijvoorbeeld als er na een hartoperatie een kortdurend risico is op een te langzame hartslag. In dat soort gevallen is het natuurlijk handig als de geplaatste pacemaker binnen een paar weken helemaal oplost in het lichaam. Dat kan omdat de pacemaker van biologisch afbreekbaar materiaal is gemaakt.
Tijdelijk elektrisch zetje in de rug…
Pacemakers zijn apparaatjes die in het lichaam worden geplaatst om abnormale hartritmes te controleren met elektrische prikkels . Meestal moeten mensen zo’n pacemaker levenslang dragen, maar het hart van een aantal patiënten heeft alleen maar een paar dagen een elektrisch zetje in de rug nodig. De oplosbare pacemaker is voor die groep meer dan welkom, maar hij kan ook als overbrugging dienen bij mensen die nog wachten op een definitieve pacemaker. Die laatste groep moet vaak in het ziekenhuis blijven. Maar dankzij de oplosbare variant, als die straks goedgekeurd is voor mensen, kunnen ze strak al een stuk eerder naar huis.
Oplosbare pacemaker werkt 32 dagen in rat
Uit het onderzoek in Science blijkt dat de oplosbare pacemaker 32 dagen bleef werken in het lichaam en dat was aanzienlijk langer dan de week die voor behandelingen van mensen straks nodig is. Angst voor de stoffen die vrijkomen bij het oplossen van het apparaatje is onnodig want het is gemaakt van substanties uit vitaminepillen. Tijdens het afbreken komen alleen zeer kleine hoeveelheden ijzer, magnesium en silicium vrij die geen kwaad kunnen in het lichaam.
In lichaam oplosbare apparaten hebben potentieel
De oplosbare pacemaker is een dun, flexibel apparaatje dat draadloos verbinding maakt met vier flexibele apparaatjes en sensoren die op de huid worden geplakt. Het gaat concreet om een stripje met elektronica van 4 tot 22 cm dat met een speciaal soort biolijm op het hart wordt geplakt. Zodra de hartslag te laag wordt, stuurt het bijzondere apparaatje dit bij. Dit werkt dus expliciet anders dan traditionele pacemakers die bij de borst onder de huid worden geplaatst en verbonden worden met draden naar het hart, ook wel ‘leads’ genoemd. De draden zitten meestal verankerd in de hartwand met een minuscuul kurkentrekkertje. Via de draden registreert de pacemaker de elektrische activiteit van de hartspier. Bij een sterk afwijkend ritme geeft de pacemaker een elektrische prikkel om het hart op gang te houden.
Zeker is tot slot dat deze spectaculaire innovatie straks patiënten mobieler kan maken en nieuwe vormen van thuismonitoring mogelijk maakt. Apparaten die vanzelf oplossen in het lichaam kunnen straks volgens de onderzoekers ook bij tal van andere (tijdelijke) behandelingen een interessante optie worden.