Digitale en andere innovaties kunnen onze gezondheid verbeteren en onze zorg efficiënter maken. De toepassing van nieuwe technologie in de zorg blijft echter achter vergeleken met andere sectoren. Dit terwijl de groeiende druk op het hele zorgsysteem door zaken zoals vergrijzing en stijgende ouderdomsziekten met behulp van technologie beperkt kan worden.
Dit signaleert het RIVM in de drie themaverkenningen van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2018. Deze themaverkenningen laten zien hoe de Nederlandse volksgezondheid zich zou ontwikkelen als historische trends zich onveranderd voortzetten en er geen nieuw beleid gevoerd wordt. Zo kunnen maatschappelijke opgaven voor de toekomst geïdentificeerd worden.Vergrijzing, ouderdomsziekten
Voorbeelden van ontwikkelingen op zorggebied zijn:- De vergrijzing zal een groot effect hebben op de toekomstige zorgvraag. Door de verwachte toename van ouderdomsziekten neemt de druk op het zorgsysteem toe, van eerstelijnszorg tot spoedzorg en van verpleeghuiszorg tot mantelzorg. Tegelijk neemt het aantal mensen dat mantelzorg kan verlenen af en het aantal alleenwonende ouderen toe.
- Ook het aantal kwetsbare ouderen met een complexe zorgvraag, zoals een combinatie van medische en sociale problematiek, zal toenemen.
- Een andere ontwikkeling die wordt gesignaleerd, is dat de mentale druk op jongeren en jongvolwassenen lijkt toe te nemen, met mogelijke consequenties voor hun psychische gezondheid.
Positieve impact technologie
Technologische ontwikkelingen en digitale innovaties kunnen op deze en andere gebieden veel betekenen voor onze volksgezondheid en de zorg. Voorbeelden zijn e-health toepassingen, Artificial Intelligence (AI)/deep learning, robotisering, gentechnologie en virtual reality (VR)/augmentend reality (AR).Hoewel er veel innovatieve technologieën ontwikkeld worden, blijft volgens het RIVM de toepassing ervan in de zorg achter vergeleken met andere sectoren. Zorgaanbieders en -inkopers ervaren belemmeringen in onder andere bekostigingssystematiek en wet- en regelgeving. Ook de beheersing van digitale vaardigheden door zorgverleners en patiënten speelt een rol bij het achterblijven van technologische toepassingen.
Daarnaast brengt technologie behalve nieuwe kansen ook risico’s en ethische dilemma’s met zich mee. Meer technische mogelijkheden kunnen er bijvoorbeeld toe leiden dat we minder gaan bewegen. Ethische dilemma’s hebben onder andere te maken met privacy en het manipuleren van genetische informatie.
