Voor veilige en gestandaardiseerde uitwisseling van gegevens gaan de poliklinieken Cardiologie en Orthopedie en het Prostaatkankercentrum van de RHG-ziekenhuizen Zorgplatform van ChipSoft gebruiken. Deze samenwerking werd al in 2018 bekend. Het vastleggen van de toestemmingen van patiënten voor deze uitwisseling is in de zorg echter een uitdaging.
Medische gegevens kunnen pas beschikbaar worden gesteld aan andere zorgaanbieders als een patiënt daar toestemming voor heeft gegeven. Dit toestemming geven gebeurt nu op veel verschillende manieren en plaatsen. Voor het delen van medicatiegegevens moet het Landelijk Schakelpunt gebruikt worden, voor het delen van andere gegevens de patiëntportalen van individuele zorgverleners.
Online toestemmingsvoorziening
Om het voor burgers eenvoudiger en overzichtelijker te maken, komt er een online toestemmingsvoorziening: één portaal waar burgers zelf toestemmingen kunnen vastleggen en beheren. Voor zorgaanbieders ontstaat daarmee één plek waar zij de toestemmingskeuzes van hun patiënten kunnen controleren. Mitz moet hier het overkoepelende platform worden. Het initiatief heet nu nog ‘Online toestemmingsvoorziening’ (OTV).
Vanaf begin volgend jaar wordt Mitz gecontroleerd en stapsgewijs in gebruik genomen. De eerste partijen zijn het HagaZiekenhuis (met het Reinier de Graaf en het Langeland onderdeel van de Zuid-Hollandse Reinier Haga Groep) en EPD-leverancier ChipSoft. Doel van de pilot is volgens VZVZ te kijken hoe toestemming van patiënten voor de uitwisseling van medische gegevens geregeld kan worden, belangrijk wanneer meerdere behandelaars en zorginstellingen betrokken zijn bij de behandeling.
“We vinden het belangrijk dat onze patiënten zelf de regie over hun zorg hebben”, zegt Arjan van Kooi, manager ICMT bij het HagaZiekenhuis. “Eenvoudig en zelf op één plek de toestemming voor de uitwisseling van je medische gegevens beheren, hoort daar bij. Mitz past goed bij de digitale dienstverlening die wij aan onze patiënten bieden. Daarom doen wij mee aan deze pilot.”
Zorgplatform als basis
Zorgplatform is een open uitwisselingssysteem, gebaseerd op landelijke en internationale standaarden. Steeds meer zorgorganisaties zouden het platform van ChipSoft gebruiken voor optimale samenwerking. Recent gebeurde dit nog in Zuid-Holland. Het platform ondersteunt onder meer bij het verwijzen van patiënten, de overdracht van patiënten, de gezamenlijke behandeling, het meekijken en consulteren van en naar elkaars patiënten en bij zorg op afstand.
“Snelle en veilige gegevensuitwisseling draagt bij aan een optimale behandeling van patiënten”, stelt Vincent van den Berg, innovatie consultant bij ChipSoft. “Voor elektronische gegevensuitwisseling is in bepaalde situaties toestemming nodig. Het is voor zorginstellingen belangrijk dat die toestemming zo eenvoudig mogelijk is ingericht; zonder technische rompslomp en gedoe in de praktijk. In overleg met onder andere HagaZiekenhuis hebben wij gekozen om aan te sluiten op Mitz.”
Iedereen in Nederland moet op termijn via Mitz toestemmingen op één plek kunnen vastleggen en beheren. Toestemmingskeuzes kunnen, na inloggen met DigiD, in de Mitz-omgeving ook gemakkelijk worden gewijzigd. Mitz moet zo voor overzicht en gemak zorgen. Zorgaanbieders weten dankzij Mitz of hun patiënt toestemming heeft gegeven voor het delen van bepaalde medische informatie. Zij kunnen er bij gebruik van Mitz op vertrouwen dat de toestemmingen zijn vastgelegd, verzameld en gecontroleerd conform de geldende wet- en regelgeving.
Gespecificeerde toestemming in ijskast
Minister Bruins (Medische Zorg) zette begin oktober de invoering van nieuwe privacyregels in de zorg in de ijskast. Het betreft gespecificeerde toestemming voor inzage in medische gegevens, onderdeel van de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens, die per 1 juli 2020 moet worden ingevoerd. De gespecificeerde toestemming zou volgens het Adviescollege Toetsing Regeldruk in de praktijk onwerkbaar zijn en zelfs tot levensgevaarlijke situaties voor patiënten kunnen leiden.
Bruins wil het wel op korte termijn mogelijk maken dat Nederlanders toestemming kunnen registreren voor het delen van cruciale medische gegevens bij spoedgevallen. Dit moet voorkomen dat er onvoldoende of verkeerde zorg verleend wordt, bijvoorbeeld wanneer een patiënt niet aanspreekbaar is.
