Omgevingsgeluid is een groot probleem voor slechthorenden met een gehoorapparaat. Een internationaal onderzoeksteam heeft daar een mogelijke oplossing voor ontwikkeld. Het gaat om een kleine ‘trillingsmodule’ die, geplaatst tussen duim en wijsvinger, de hersenen prikkelt en vervolgens het taalbegrip aantoonbaar verbetert.
Een internationaal onderzoeksteam uit Engeland en Duitsland heeft een kleine trillende module ontwikkeld die slechthorenden tussen duim en wijsvinger kunnen houden. Hierdoor kan hun gehoor gerichter worden ingezet. De trillingen, die lijken op het getril van een smartphone wanneer deze wordt opgepakt, prikkelen de hersenen zodat het taalbegrip wordt bevorderd. Deze toepassing geeft in de toekomst mogelijkheden voor slechthorenden om minder last te krijgen van een rumoerige omgeving.
Gehoorapparaat en achtergrondgeluid
Omgevingsgeluid maakt het voor mensen met een gewoon gehoor al lastig om een gesprekspartner te verstaan. Maar voor slechthorenden met een gehoortoestel is dit echt een groot probleem dat regelmatig communicatie in groepen of in een café vrijwel onmogelijk maakt. Een gehoorapparaat kan de, voor spraak relevante geluiden, onvoldoende uit het achtergrondgeluid filteren.
Storende geluiden zoals harde muziek, rammelend bestek in het restaurant of het gebabbel van omstanders maken het zelfs voor horende mensen moeilijk om een gesprek te volgen. "Taal is een zeer complex akoestisch signaal dat vergelijkbare complexe hiërarchische verwerkingsprocessen vereist om te begrijpen", leggen Pierre Guilleminot van Imperial College London en Tobias Reichenbach van de Friedrich-Alexander Universiteit van Erlangen-Neurenberg uit. “Het is eigenlijk verbazingwekkend dat onze hersenen dit ‘gewoon’ kunnen, zelfs als er veel achtergrondgeluid is. Bij slechthorenden werkt dit systeem echter niet meer zo goed en met name mensen met een gehoorapparaat hebben hier grote moeite mee."
Beter gehoor door trillingen
In hun zoektocht naar een oplossing voor dit probleem onderzochten Guilleminot en Reichenbach of vibratiepulsen het verstaan van spraak kunnen verbeteren. Om dit te controleren deden de onderzoekers een gehoorexperiment met ‘trillingsondersteuning’ bij 19 vrijwilligers. Voor dit doel werden de testpersonen met een normaal gehoor via een koptelefoon Engelse zinnen en woorden toegespeeld terwijl er stevig achtergrondgeluid was.
Tegelijkertijd hielden alle proefpersonen een klein apparaatje tussen duim en wijsvinger van hun rechterhand. Dit straalde lichte trillingenstimuli uit die parallel liepen met de Engelse zinnen die werden gehoord. De impulsen waren vergelijkbaar met de lichte trilling die smartphoneschermen afgeven bij aanraking.
Spraak beter verstaan
De tests toonden aan dat als de tactiele stimuli het ritme van de spraaklettergrepen volgden en zonder tijdvertraging, de proefpersonen de gesproken tekst beter konden volgen. "Begrijpen van spraak, ondanks achtergrondgeluid, verbetert vervolgens met 6,3 procent vergeleken met de pseudo-impulsen ”, melden Guilleminot en Reichenbach. "We hebben dus aangetoond dat tactiele pulsen, die het ritme van spraaklettergrepen volgen, het spraaksignaal met achtergrondgeluid kunnen beïnvloeden en verbeteren."
Gehooronderzoek in Nederland
Ook in Nederland wordt hard gewerkt aan innovaties op het gebied van een beter gehoor. Onderzoekers van het Radboudumc hebben bijvoorbeeld een genetische pleister ontwikkeld waarmee erfelijke doofheid voorkomen kan worden. Het betreft een fout in het DNA die doofheid bij mensen met DFNA9 veroorzaakt, meestal na het 40ste levensjaar. De genetische pleister kan de problemen in de gehoorcellen opheffen. Voordat de pleister als therapie ingezet kan worden is verder onderzoek bij dier en mens nodig.
