Afgelopen week is de brief weer verzonden aan iedereen die in aanmerking komt voor de griepprik. Omdat de griep continu verandert, is ook de griepprik elke keer weer anders. Volgens het RIVM voorspellen deskundigen elk jaar welke griepvirussen het meest voor zullen komen dat jaar.
“We weten dat deze aanpak veilig is en het grootste deel van de tijd redelijk goed werkt,” vertelt onderzoeker Derek Gatherer, verbonden aan Lancaster University. “Maar soms werkt het niet.” Helaas is dat niet altijd het geval, zoals in de winter van 2014/2015, toen het griepvaccin niet voldoende beschermde tegen het rondwarende type A(H3N2)-virus. “Daarnaast beschermen deze jaarlijkse vaccins ons helemaal niet tegen potentiële toekomstige grieppandemieën,” stelt Gatherer, denkend aan de Spaanse griep van 1918, de Aziatische griep van 1957 en de Hongkonggriep van 1968: pandemieën die miljoenen slachtoffers eisten.Griep kost mensenlevens
Zelfs de gewone griepepidemie die elk jaar zijn kop weer laat zien kost mensenlevens. Wereldwijd overlijden er jaarlijks zo’n 500.000 mensen aan de griep. “En zo hoeft het niet te zijn,” stelt Gatherer. “Op basis van onze kennis over het griepvirus en het menselijk immuunsysteem kunnen we computers gebruiken om de componenten van een vaccin te ontwerpen dat een veel bredere en langer durende bescherming biedt.”Onderzoekers hebben precies datgene dit jaar gedaan. En dat heeft geresulteerd in twee vaccins. Een vaccin dat wereldwijd beschermt tegen 88 procent van de bekende griepstammen en een speciaal voor de VS ontwikkeld griepvaccin dat beschermt tegen 95 procent van de bekende griepstammen in de VS.
Onderzoekers willen nu vaccins gaan testen in samenwerking met farmaceutische bedrijven. “Een universeel griepvaccin is mogelijk binnen bereik,” stelt onderzoeker Pedro Reche. “De componenten van dit vaccin zouden korte griepvirusfragmenten zijn – epitopen genoemd – waarvan we weten dat ze reeds door het immuunsysteem worden herkend. Wij hebben een manier ontwikkeld om epitopen te selecteren die een complete populatie kunnen beschermen.”
