Het aanleren van digitale vaardigheden voor zorgprofessionals in de ouderenzorg moet niet vrijblijvend zijn. Ook moet er meer aandacht komen om bij digitale starters (medewerkers met weinig digitale vaardigheden) het nut en de noodzaak van digitale vaardigheden te benadrukken. 16 procent van de zorgmedewerkers bij deze organisaties ziet zichzelf als digitale starter.
Dit blijkt volgens Utrechtzorg uit een evaluatie van het programma Digitaal Vaardig, bij 14 ouderenorganisaties in de regio Utrecht. Utrechtzorg is de arbeidsmarktorganisatie voor Zorg en Welzijn in de regio Utrecht, Amersfoort en Gooi & Vechtstreek en telt ruim 80 deelnemende zorgorganisaties.
Steun op maat met digicoaches
Mede met financiering van zorgverzekeraar Zilveren Kruis werd een programma ontwikkeld waarin digicoaches hun collega’s op maat moeten ondersteunen. Elke deelnemende organisatie heeft een eigen projectleider en wordt ondersteund door het programmamanagement van Utrechtzorg. In totaal nemen ruim 7.900 zorgprofessionals deel aan het programma.
Het programma startte in januari 2019. Het doel was en is om kwaliteit van zorg en efficiency van werken te verhogen door de digitale vaardigheden van zorgprofessionals te verbeteren. Nooit eerder vond een soortgelijk programma van deze omvang plaats, aldus UtrechtZorg.
Werken aan digitale vaardigheden loont
Een jaar na de start vond een evaluatie plaats waarin onder meer gekeken werd naar de resultaten, naar wat goed werkt en wat beter kan. Het werken aan digitale vaardigheden loont in ieder geval, is de belangrijkste conclusie. Digitale starters zijn gemiddeld 2 punten vaardiger geworden op een tien-puntsschaal.
Top 3 inzichten
- Uit de evaluatie van de zorgmedewerkers blijkt 16 procent zichzelf te scoren als digitale starter. Voor de 55-plusser is dat zelfs 1 op de 4.
- Digitale starters creëren een succesvol ‘afschuifsysteem’ om onder hun digitale taken uit te komen.
- Digitale starters die vaardiger worden, werken zelfstandiger, hebben meer zelfvertrouwen en voelen zich meer een onderdeel van hun team.
Top drie aanbevelingen:
- Digitale vaardigheden behoren tot de competenties van een goede zorgprofessional. Maak het verbeteren van deze vaardigheden niet te vrijblijvend. De keuze die medewerkers hebben is hóe zij zich willen ontwikkelen, niet óf zij zich willen ontwikkelen.
- Starters ontwikkelen hun digitale vaardigheden niet vanuit de overtuiging dat zij daardoor kwalitatief betere zorg gaan leveren. Dat vraagt nog meer aandacht voor het nut en de noodzaak in de communicatieboodschap.
- Het is belangrijk voor een digicoach om zichtbaar te zijn op een locatie. Dit werd niet gerealiseerd in contracten van 4 uur per week. Het is belangrijk dat digicoaches een contract hebben van minstens 8 uur waarin zij bovendien vrijgesteld zijn van hun andere werk.
Het programma bevat een zelftest die inzage geeft in de persoonlijke digitale vaardigheden. Er is een toolkit voor managers en veel aandacht voor begeleiding op de werkvloer. Naast de digicoaches is er binnen het programma een digibrigade van studenten en een breed pakket aan online leermiddelen.
Het volledige onderzoek staat in het rapport ‘onderzoeksrapport digitale vaardigheden’. daarnaast is er een samenvatting met de belangrijkste resultaten en inzichten op een rij.
Noodzaak digitale vaardigheden
Met de toenemende digitalisering in de zorg - de afgelopen maanden meer dan tevoren vanwege de coronacrisis - neemt ook de noodzaak toe om digitaal vaardig te zijn. De afgelopen jaren is hieraan gewerkt via programma's zoals Digivaardig in de zorg. Vorig jaar is er een landelijke kennissite gelanceerd die organisaties kan helpen bij het verbeteren van digitale vaardigheden van hun medewerkers.
In ICT&health schrijft redactieraadslid Suzanne Verheijden regelmatig over de praktijk van digitale vaardigheden in de zorg. Lees hiervoor ook het komende nummer, dat eind augustus uitkomt.
