Vilans coördineert project eWare voor mensen met dementie

Door de koppeling van verschillende systemen heeft het eWare ecosysteem volgens kenniscentrum Vilans meerdere functies. Zo kan eWare een crisissituatie vroegtijdig signaleren, waardoor zorgmedewerkers tijdig een interventie kunnen starten. Daarnaast ondersteunt eWare mensen met dementie via zinvolle interacties en herinneringen (agenda reminders) met behulp van een sociale robot.

Het eWare project heeft diverse doelen:

Concreet gaat het bij eWare om een integratie van de systemen en producten Sensara voor leefstijlmonitoring en geavanceerde bewaking en de sociale robot voor mensen met dementie van Tinybots. In zijn fysieke verschijningsvorm heet ze robot ‘Tessa’. 

Project eWARE is in zekere zin een vervolg op het Europese project ROSETTA, ook onder de Europese regeling AAL in de periode 2009 – 2012, waaruit het Sensara-systeem is voortgekomen.

De sociale robot Tessa van Tinybots is gebaseerd op robot Alice, wellicht bekend uit de documentaire ‘Ik ben Alice’. Deze robot bleek te duur en bewerkelijk voor praktijktoepassingen. Belangrijke functies voor met name mensen met dementie zijn nu ondergebracht in de veel goedkopere robot Tessa: 1 euro per dag in een lease-model met minimaal 1 jaar in gebruik. Voor de bediening op afstand heeft de mantelzorger een app.

Uit de ervaringen met robot Alice is meegenomen dat een robot een nieuwe band kan opbouwen. Een nieuwe rol met een schone lei kan ontworpen worden voor een robot. Robot Tessa heeft daarom een ontworpen ‘sidekick’-rol. Dat kan er voor zorgen dat bepaalde berichten, vragen of suggesties via Tessa beter werken dan wanneer een familielid met een bezwaarde relatie het zegt.

Tessa heeft drie functies:

Deze functies geven mogelijkheden zoals iemand geruststellen, therapie faciliteren, hulp vragen, traceren van iemands uitval van taal.

Naast eWARE lopen er medio 2017 verschillende projecten met Tessa, waarvan de grootste in de regio Nijmegen (Hogeschool Arnhem-Nijmegen, Zorgalliantie). Dit project heeft zijn looptijd voor de grootschalige pilots van eWARE in vier landen.

De integratie van Sensara en Tessa kan nieuwe relevante functies mogelijk maken. Enkele voorbeelden:

Als een mantelzorger een notificatie van het systeem voor leefstijlmonitoring ontvangt dat er mogelijk iets aan de hand is, zijn er twee mogelijkheden tot verdere actie: op bezoek gaan of bellen. Het eerste geeft een tijdsbelasting, zeker als men verder weg woont. Telefonisch contact kan bij veel mensen met dementie niet goed meer toegepast worden.

Communicatie via Tessa vormt een tussenweg: de persoon met dementie hoeft geen actie te ondernemen door de telefoon op te nemen, alleen te reageren op gerichte vragen van robot Tessa. Om te voorkomen dat de mantelzorger moet switchen tussen apps, worden de apps van Sensara en Tinybots voor robot Tessa geïntegreerd.

Robot Tessa is in principe goed in het beantwoorden van repeterende vragen: wanneer komt de hulp? Als dergelijke vragen zich vaker voordoen is dit een indicatie voor een toenemende onrust bij de persoon met dementie. De frequentie van het stellen van dergelijke vragen is daarom belangrijke input voor de leefstijlmonitoring.

Grootschalige pilots gaan vanaf jaar 2 in het project (vanaf juni 2018) plaatsvinden in en samen met:

Het eWare ecosysteem wordt samen met eindgebruikers ontwikkeld. Bij de vier zorgaanbieders in Nederland, Italië, Zwitserland en Noorwegen testen en evalueren driehonderd eindgebruikers het systeem, waaronder mensen met dementie, mantelzorgers en zorgprofessionals.

Vilans, kenniscentrum voor langdurige zorg, coördineert het project. Het eWare consortium bestaat uit 9 Europese organisaties. Het project is per juni 2017 is gestart en loopt tot en met juni 2020. Volgens de Europese regeling Active Assisted Living (AAL) waaronder dit project valt, is er na het einde van het project nog één tot maximaal twee jaar de tijd om het op de markt te brengen. Het eWare systeem moet uiterlijk in 2022 op de markt komen, maar gestreefd wordt naar 2021.