Geen medicatie meer, maar virtual reality (VR) voor mensen met een psychose. De aandoening, die gepaard gaat met extreme achterdocht, kan volgens onderzoek van onder meer de VU en het UMCG overwonnen worden door te oefenen in een VR-omgeving.
Proefpersonen waren na een VR-therapie minder bang, vermeden sociale situaties minder vaak en konden dingen doen die ze soms al jaren niet meer durfden, zoals met de bus reizen of naar de sportschool gaan. Het effect van de VR-behandeling is duidelijk groter dan de standaardbehandeling, aldus de studie van de Vrije Universiteit, Universitair Medisch Centrum Groningen en Parnassia Groep. De resultaten van het
onderzoek zijn 9 februari gepubliceerd in het tijdschrift The Lancet Psychiatry.
VR-therapie biedt situatie op maat
Mensen met een psychose zijn vaak achterdochtig en vermijden andere mensen en plaatsen. Dit beperkt deelname aan de maatschappij zorgt voor vereenzaming. Virtual Reality cognitieve gedragstherapie kan helpen om sociale situaties beter aan te kunnen. De behandelaar kan precies die situaties uitkiezen die de patiënt nodig heeft, ze zo moeilijk maken als de patiënt aankan en net zo vaak laten oefenen als nodig is.
Aan de studie namen 116 mensen met een psychotische stoornis deel. De standaardbehandeling werd vergeleken met VR cognitieve gedragstherapie. Mensen konden met behulp van een VR-bril rondlopen in een virtueel café, een supermarkt, een winkelstraat of een bus. Van tevoren bespraken ze met hun behandelend psycholoog welke situatie ze wilden oefenen en hoeveel virtuele mensen er in die omgeving waren. In de VR-omgeving oefenden ze samen met de psycholoog om naar mensen toe te gaan, gesprekken aan te knopen en initiatief te nemen. Ook konden ze daardoor steeds in de virtuele wereld ervaren dat verwachte gebeurtenissen waar ze bang voor waren, niet optraden.
VR-behandeling beter, langduriger effect
Gemiddeld bleek dat na 16 sessies in VR hun achterdocht in het dagelijks leven sterk verminderd was. Deelnemers waren minder bang en konden dingen doen die ze soms al jaren niet meer hadden gedurfd, zoals met de bus reizen of naar de sportschool gaan. Drie maanden later was dit nog steeds zo. Zij waren duidelijk minder achterdochtig en minder angstig na VR-behandeling ten opzichte van de standaardbehandeling.
De toepassing van VR in cognitieve gedragstherapie is volgens de onderzoekers een belangrijke vernieuwing. VR maakt het voor mensen met extreme achterdocht en angst mogelijk om te oefenen met situaties die in het echt misschien nog te spannend zijn. In een vervolgonderzoek gaan de onderzoekers na of de VR cognitieve gedragstherapie ook goedkoper is dan cognitieve gedragstherapie met oefenen in het echte leven.
