Wondverzorging kan bijzonder oncomfortabel en pijnlijk zijn. Met een VR-bril kunnen patiënten dusdanig worden afgeleid dat ze veel minder pijn ervaren. Annemiek Groot-Hin, gespecialiseerd verpleegkundige wond en stomazorg bij Omring locatie Het Baken in Hoorn, heeft de VR-bril samen met een collega inmiddels bij drie cliënten ingezet. “En wat ons betreft doen we dat veel vaker”, zegt ze enthousiast.
VR, of Virtual Reality, is een technologie die steeds vaker in de zorg wordt ingezet bij pijnbestrijding. Wanneer iemand een VR-bril opzet, bevindt diegene zich in een virtuele wereld. Patiënten kunnen bijvoorbeeld een film kijken of een spel spelen. Daardoor worden ze afgeleid van de behandeling en dat werkt pijnbestrijdend.
Getipt door een cliënt
Annemiek: “Een cliënt van ons die uit het ziekenhuis kwam, vertelde dat deze techniek werd gebruikt in het ziekenhuis waar hij net vandaan kwam. Hij had er heel goede ervaringen mee. Toevallig had Omring nog twee VR-brillen liggen, dus dachten we: waarom zouden wij dat niet ook proberen?” Zo gezegd, zo gedaan.
Op de VR-bril wordt een film afgespeeld, bijvoorbeeld een film over leeuwen in Zuid-Afrika. De cliënt ziet de leeuwen dan langs lopen. Door de bril lijkt het voor de cliënt net alsof hij er zelf onderdeel van uitmaakt. Ondertussen wordt vast voorzichtig begonnen met het loshalen van het verband. Annemiek: “Tegen de tijd dat we toe zijn aan de pijnlijke handelingen, zit de cliënt vaak al zo in de film, dat hij nauwelijks nog ervaart wat wij aan het doen zijn.”
VR-bril in plaats van lidocaïnespray
Bij een tweede cliënt moest dood weefsel als gevolg van een decubituswond worden weggesneden. “Normaal gebruiken we lidocaïnespray ter verdoving, maar dat is best zware pijnmedicatie. Deze cliënt wilde de bril ook wel proberen. Natuurlijk moest ze even wennen, maar al snel zat ook zij zo in de film, dat ze toen we klaar waren, verbaasd was over het grote deel weefsel dat we verwijderd hebben. Zonder dat ze er echt pijn van heeft ervaren.”
De cliënt vertelt: “De bril nam me mee naar plekken waar ik zelf geweest ben en dat was ontzettend fijn om te ervaren. Mijn gedachten waren volledig afgeleid van de wondverzorging en ik heb dan ook nauwelijks pijn ervaren.”
Niet voor iedereen
Toch werkt de VR-bril niet bij iedereen. Sommige mensen kunnen zich niet goed overgeven aan de VR-bril en blijven de handelingen daardoor voelen. Het zal per cliënt getest moeten worden of het werkt. Maar áls het werkt, is het niet alleen voor de cliënt, maar ook voor de verpleegkundige een heel fijne methode.
“Want”, zo zegt Annemiek, “dan worden wij ook niet afgeleid doordat een cliënt pijn ervaart. We kunnen veel sneller en adequater werken. Het is voor beide partijen een heel fijne innovatie, die wat mij betreft zeker breder ingezet mag worden."
Meer positieve ervaringen
Ook in het Meander Medisch Centrum wordt gebruikgemaakt van VR-brillen. Zij gebruiken de brillen op zes verschillende afdelingen, onder andere voor prikangst, ontspanning tijdens de dialyse, acute pijnvermindering bij wondverzorging en om angst te verminderen voorafgaand aan een operatie.
En in 2022 is een landelijke pilot gedaan om te kijken of met de inzet van VR-brillen de pijnscore tijdens bevallingen kan worden verlaagd. Daar bleek dat niet alleen de bevallende vrouw er baat bij had, maar dat ook de verloskundigen er rustiger van werden, omdat het rustgevende geluid van de bril de hele ruimte vulde.
