Het ministerie van VWS gaat de Wet aanvullende bepaling verwerking persoonsgegevens (Wabvpz) in de zorg aanpassen. Daarvoor is een speciaal wetgevingstraject gestart. De aanpassingen in de wet zijn nodig om de grootschalige implementatie van een nieuwe oplossingsrichting voor veilige gegevensuitwisseling tussen zorgprofessionals mogelijk te maken.
Een voorwaarde voor veilige gegevensuitwisseling is dat zorgprofessionals zich kunnen identificeren en authenticeren. Om bij deze medische informatie te komen maken zorgprofessionals onder andere gebruik van de UZI (Unieke Zorgverlener Identificatie) middelen. In het nieuwe wetgevingstraject voor de Wabvpz wordt geregeld dat het UZI-register kan worden ingezet voor identificatieprocessen van zorgprofessionals, die nodig zijn voor de digitale gegevensuitwisseling in de zorg. Met dit wetsvoorstel wordt het UZI-register dus hét register voor identificerende kenmerken van zorgaanbieders en zorgprofessionals om elektronisch gegevens uit te wisselen.
Nieuwe inlogmiddelen naast UZI
In dat register komen dan ook andere inlogmiddelen dan de bekende UZI-pas te staan, want het is de verwachting dat die op termijn zal verdwijnen. De huidige UZI-middelen zijn namelijk niet volledig geschikt voor de hedendaagse toepassingsmogelijkheden en worden door zorgverleners niet altijd als gebruiksvriendelijk ervaren. VWS is daarom bezig met een project om de bestaande UZI-middelen op termijn te vervangen met nieuwe inlogmiddelen.
Pilots met DigiD
Zo wordt er bijvoorbeeld al op diverse plekken volop geëxperimenteerd met de inzet van DigiD als inlogmiddel. Maar er worden de komende tijd nog meer pilots gestart met andere potentieel geschikte inlogmiddelen zoals een touch-ID. Laurens Kielman, VWS-beleidsadviseur identificatie en authenticatie vertelt hierover: “Voor het toekomstbestendig maken van identificatie en authenticatie voor zorgprofessionals hebben we een flexibel stelsel met verschillende betrouwbare inlogmiddelen nodig. Het beproeven en naar de praktijk brengen van alternatieve inlogmiddelen is dus erg belangrijk, dat levert ons cruciale gebruikerservaring op.”
Nieuwe Wabvpz verwacht in 2025
Het voorstel voor de wetswijziging van de Wabvpz wordt naar verwachting in de zomer van 2023 'in internetconsultatie' gezet en vervolgens waarschijnlijk actief in 2025. Door de aanpassingen kunnen zorgaanbieders en zorgprofessionals in de toekomst gebruik maken van onder WDO-erkende private inlogmiddelen en zorg-specifieke inlogmiddelen om zich te identificeren en authentiseren. Op die manier valt er meer te kiezen tussen verschillende inlogmiddelen.
Het is de bedoeling dat binnen ieder zorgproces een passend middel kan worden gekozen en het UZI-stelsel, met dus meerdere verschillende inlogmiddelen, breed kan worden ingezet in de zorgsector. Volgens de voorlopige planning treedt de wetswijziging van Wabvpz begin 2025 in werking. De tijdslijnen zijn daarbij afhankelijk van de agenda van de Eerste en Tweede Kamer. Vanaf de inwerkingtreding kan de nieuwe ‘oplossingsrichting UZI’ grootschalig worden geïmplementeerd. In de tussentijd wordt het zorgveld voorbereid op implementatie zodat deze soepel kan verlopen. Dat gebeurt onder andere door de oplossingsrichting technisch te beproeven en pilots uit te voeren. Veiligheid, gebruiksgemak en de behoefte van de (eind)gebruikers staan bij dit alles centraal.