VZVZ: op weg naar eenvoudige, standaard databeschikbaarheid

vr 9 mei 2025 - 08:45
Standaarden
Nieuws

De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) is bekend als beheerder van afsprakenstelsel AORTA en het LSP (Landelijk Schakelpunt, voor de veilige uitwisseling van medische gegevens). Maar VZVZ houdt zich op meer gebieden bezig met gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid: de mede-ontwikkeling en het mede-beheer van afsprakenstelsels als Twiin, of gemeenschappelijke voorzieningen als het Zorgadresboek en generieke toestemmingsvoorziening Mitz. Koos Veefkind, voorzitter RvB van VZVZ, sprak in een eerdere editie van ICT&health over de complexe wereld van standaarden en afspraken die moeten leiden naar eenvoudige, standaard databeschikbaarheid.

Veefkind merkt dat voor buitenstaanders af en toe de functie van VZVZ ongrijpbaar is. De belangrijkste rol, schetst Veefkind, is ervoor te zorgen dat gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid – ofwel interoperabiliteit in de zorg – maximaal wordt gefaciliteerd. Dat gebeurt via een aantal wegen, waarvan de bekendste het beschikbaar stellen van het LSP als voorziening voor gegevensuitwisseling is.

“Natuurlijk moeten zorgaanbieders zo’n platform ook gebruiken”, stelt Veefkind. “Daar maken we denk ik echt het verschil. Al onze leden, al onze koepels en hun achterban, kunnen optimaal voorzieningen zoals het LSP gebruiken. Wij helpen hen daar op alle mogelijke manieren mee. We stimuleren het gebruik, houden de technische voorzieningen up to date, monitoren de beschikbaarheid en zorgen voor nieuwe voorzieningen zoals het Zorgadresboek - zorg-AB – en toestemmingsvoorziening Mitz.”

VZVZ is zich ervan bewust dat de wereld groter is dan het LSP. Daarom zorgt VZVZ ervoor dat er middels koppelvlakken aangesloten wordt op andere afsprakenstelsels (zoals MedMij) en andere voorzieningen – bijvoorbeeld Nuts. Maar ook op termijn – zo is de wens in de Nationale Visie en strategie op het gezondheidsinformatiestelsel - om met het sociale domein standaard en veilig te kunnen uitwisselen.

Organisch gegroeid

Deze spin-in-het-web-rol is de afgelopen jaren organisch gegroeid, stelt Veefkind. “Wij zijn in de loop der jaren voor allerlei zaken gevraagd om in te springen, vaak op plekken waar de markt niet of onvoldoende zijn werk deed. Dan heb je een soort semipublieke partij, zoals VZVZ nodig die een voorziening realiseert en beheert.”

Het risico is dat je profiel zo verwatert, vindt Veefkind. “Dat is een van de zaken waar ik me nu mee bezig houd: waar zijn we nu van, wat is de kern van onze taak? Past alles dat we doen nog bij dit profiel, bij je missie en doel als organisatie. Anders ben je een Zwitsers zakmes: je kunt er heel veel mee, maar niks echt goed. Ik wil graag de focus terugbrengen, een duidelijk profiel voor VZVZ.”

Wapenfeit

Een belangrijk onderdeel van dat profiel de (mede-) ontwikkeling en het mede-beheer van het Twiin Afsprakenstelsel, dat databeschikbaarheid op het gebied van bijvoorbeeld standaarden en juridische elementen moet onderbouwen. Twiin is door VWS aangewezen als dé centrale plek voor vastleggen van geharmoniseerde en gestandaardiseerd vertrouwensafspraken in de zorg.

Het besluit is volgens VWS een belangrijke stap richting een Landelijk Vertrouwensstelsel: een kader voor alle technische, organisatorische en juridische afspraken die nodig zijn voor veilige en betrouwbare gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid in de zorg.

Suboptimaal oplossen

Natuurlijk zou het veel makkelijker zijn als gegevensuitwisseling niet zo gefragmenteerd was, stelt Veefkind, met vaak niet interoperabele systemen, afspraken en standaarden die ontwikkeld zijn sinds het plan voor een landelijk EPD in 2011 sneuvelde in de Eerste Kamer. Kijk, als je alles opnieuw mocht ontwerpen, zouden we nu veel meer uitgaan van gemeenschappelijk afspraken. Dat gaat niet gebeuren, dus moeten we de fragmentatie
zo goed mogelijk oplossen.”

Dit artikel gemist? Lees het alsnog in editie 6, 2024 van ICT&health.