Vijftien Nederlandse ziekenhuizen kampen met ernstige financiële problemen en twee ziekenhuizen staan zelfs op omvallen. Dat schrijft althans de Telegraaf op basis van cijfers van het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WFZ), waarbij tachtig van de circa honderd Nederlandse ziekenhuizen zijn aangesloten.
Het WFZ zorgt er voor dat deelnemende zorgaanbieders toegang hebben tot de kapitaalmarkt tegen optimale condities. Dit doet de organisatie door garanties te verstrekken op leningen ten behoeve van zorgaanbieders. De garantie houdt in dat het WFZ de betalingsverplichtingen met betrekking tot de rente en aflossing van de desbetreffende zorgaanbieder jegens de financier, een bank of een belegger, overneemt als de zorgaanbieder daar zelf niet toe in staat is.De Telegraaf schrijft dat inmiddels 15 ziekenhuizen onder verhoogde risicobewaking staan. In praktijk betekent dit dat het WFZ bij deze instellingen extra waakzaam is. Bij twee ziekenhuizen werd ‘code rood’ afgegeven, wat inhoudt dat zij niet lang meer zelfstandig kunnen overleven. Het is echter onduidelijk om welke ziekenhuizen het gaat.
Vorig jaar zette het WFZ 48 zorginstellingen onder verscherpt toezicht, het hoogste aantal sinds 2002. Het aantal instellingen dat in de zeer risicovolle 'rode' categorie valt nam in 2016 wel, van tien naar zeven instellingen. GGZ-instellingen waren vorig jaar relatief oververtegenwoordigd in de groep deelnemers onder verhoogde bewaking.
Van de bij het WFZ aangesloten GGZ-instellingen viel in 2016 43 procent onder een vorm van verhoogde risicobewaking. Bij ziekenhuizen lag dit op 19 procent, bij de ouderenzorg op 16 procent en bij de gehandicaptenzorg op 10 procent.
Het WFZ verstrekte in 2016 garantie op 229 miljoen euro aan nieuwe langlopende leningen. In 2015 was dit 442 miljoen euro. Daarmee stond het WFZ eind vorig jaar garant voor 7.954 miljoen euro. De dalende trend in het jaarlijkse garantievolume is reeds enige jaren terug ingezet en een gevolg van de afgenomen investeringen door care- en cure-instellingen.
BDO: vooral kleine ziekenhuizen financieel gezonder dan vorig jaar
Nederlandse algemene ziekenhuizen scoorden in 2016 gemiddeld een 7,1 voor hun financiële gezondheid, meldde accountantskantoor BDO onlangs. Dat is een lichte stijging ten opzichte van de 6,8 van een jaar eerder. Dat lijkt een geruststellend beeld, maar uitschieters zijn er ook. Zo noteren grotere ziekenhuizen naast stijgende omzetten vaak dalende resultaten. Daarentegen zijn het vooral de kleinere ziekenhuizen die zich opvallend sterk herstellen.Onder de streep scoort bijna één op de vier (23%) ziekenhuizen een onvoldoende, één procentpunt meer dan vorig jaar. Dit is volgens BDO zorgelijk, omdat het regeerakkoord zeer waarschijnlijk zorgt voor meer financiële druk op ziekenhuizen: er wordt 1,9 miljard euro bespaard op de curatieve zorg. Het gezamenlijke resultaat van de sector bedroeg 217 miljoen euro in 2016. Dat is 33 miljoen minder dan een jaar eerder.
Deze teruggang is al jaren zichtbaar en baart BDO grote zorgen omdat de bedrijfsvoering van ziekenhuizen hierdoor financieel steeds kwetsbaarder wordt voor onverwachte ontwikkelingen. Daarnaast beperkt dit de investeringsruimte voor zorginnovatie. Tegenover de dalende resultaten staan wel een steeds betere liquiditeit en solvabiliteit.
BDO merkt op dat het vooral kleinere ziekenhuizen zijn die een inhaalslag lijken te maken. Zij gingen over dezelfde periode gemiddeld bijna een heel punt omhoog ten aanzien van hun financiële gezondheid, van een 6,3 naar een 7,2. De middelgrote ziekenhuizen bleven gelijk op een 7,4 en scoren daarmee gemiddeld het best. Bij de grote ziekenhuizen daalde de financiële gezondheid licht, van een 6,9 naar een 6,7.
