Het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) zet als eerste regionale ziekenhuis in Nederland kunstmatige intelligentie (AI) in als ‘co-intelligentie’ bij echocardiografisch onderzoek. In samenwerking met het Erasmus MC benut het ziekenhuis AI-technologie om hartonderzoek sneller, consistenter en efficiënter uit te voeren. Daarmee zetten beide ziekenhuizen landelijk de toon in het toepassen van AI in de cardiologie.
De innovatieve software van Us2.ai, die voor het eerst in Nederland in gebruik genomen werd bij het Erasmus MC, analyseert echo-opnamen en neemt grotendeels de metingen over die voorheen handmatig werden uitgevoerd door echolaboranten. “De technologie denkt met ons mee en versnelt de analyse zonder dat het een black box is,” legt echolaborant Gerrie Venema uit. “We zien alle metingen die het systeem doet, kunnen die beoordelen en aanpassen waar nodig.” Cardioloog Jacco Karper benadrukt het belang van menselijk toezicht: “Er blijft altijd een ‘human in the loop’. De laborant moet vertrouwen krijgen in het systeem, maar ook in staat zijn afwijkingen te signaleren. Het is co-intelligentie, geen vervanging van expertise.”
Tijds- en kwaliteitswinst
Door de inzet van AI verbetert niet alleen de snelheid, maar ook de consistentie van hartmetingen. Karper: “De technologie voert metingen uniform uit, ongeacht wie de echo maakt. Dit reduceert de zogenoemde inter-observer-variatie en verhoogt daarmee de betrouwbaarheid van het echoverslag. Het ontlast bovendien de cardioloog, die nu minder afhankelijk is van individuele variatie in meetresultaten.”
Daarnaast levert de tijdswinst tastbare resultaten op. “We creëren ruimte voor extra echo’s, wat bijdraagt aan de toegankelijkheid van zorg,” aldus Karper. “In een half jaar tijd konden we door vraaggerichte echocardiografie al 288 extra echo’s uitvoeren.”
Veiligheid en certificering
De AI-oplossing voldoet aan de wettelijke certificeringseisen en verwerkt patiëntgegevens volledig binnen de beveiligde IT-infrastructuur van het WZA. Er vindt geen uitwisseling van gegevens met externe partijen plaats, waardoor privacy en dataveiligheid gewaarborgd blijven.
Het besluit om AI te implementeren kwam voort uit een toenemende zorgvraag en het structurele tekort aan echolaboranten. “De bottleneck zit al jaren bij het personeel,” stelt Karper. “Zeker gezien het grote aantal cardiologische patiënten dat een echo nodig heeft. In plaats van deze uitdaging te negeren, zetten we technologie actief in om de continuïteit van zorg te waarborgen.”
Onderdeel van IZA-transformatie Hart voor Elkaar
De toepassing van AI in het WZA maakt deel uit van het bredere transformatieprogramma Hart voor Elkaar, binnen het Integraal Zorgakkoord (IZA). In samenwerking met Dokter Drenthe wordt AI hier niet alleen als innovatie gezien, maar als structurele oplossing binnen de regionale zorgtransformatie. Karper: “We profiteren van het feit dat we dit kunnen doen als onderdeel van een IZA-project. Daardoor kunnen we de toepassing implementeren in nauwe samenwerking met de leverancier en de partners in de regio. Dat versnelt de integratie en vergroot de impact.”
Het WZA laat zien dat technologische innovatie ook in een regionaal ziekenhuis haalbaar en waardevol is. Door slim gebruik te maken van AI wordt niet alleen de werklast verlicht, maar ook de zorgkwaliteit geborgd en de toegankelijkheid vergroot. Daarmee biedt het ziekenhuis een blauwdruk voor andere zorginstellingen die voor vergelijkbare uitdagingen staan. Zoals Karper het samenvat: “Je kunt vernieuwing tegenhouden of benutten. Wij kiezen voor dat laatste — in het belang van patiënt, professional en zorgsysteem.”
Draagbaar AI echografiesysteem
Enige tijd geleden introduceerde Philips een draagbaar echografiesysteem dat met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) de scantijd bij hartdiagnostiek kan halveren. Dit systeem is ontworpen voor gebruik aan het bed van de patiënt en biedt hoogwaardige hartbeeldvorming, wat vooral van belang is in acute situaties en bij kwetsbare doelgroepen zoals pasgeborenen en ouderen.
Dat nieuwe systeem ondersteunt geavanceerde transducers voor echocardiografie via de slokdarm (TEE) en maakt gebruik van xMatrix-technologie en xPlane Imaging, waardoor clinici met één sondepassage twee beelddoorsneden tegelijkertijd kunnen vastleggen. De AI-functie Auto Measure automatiseert routinematige 2D- en Doppler-hartmetingen, verhoogt de reproduceerbaarheid en ondersteunt consistente diagnostische besluitvorming.